بررسی تفسیری فتح و غفران ذنب در آیات 1 و 2 سوره فتح با رویکرد سیاسی

مفسران فریقین در تفسیر آغازین آیه سوره فتح با چهار ابهام اساسی مراد از: فتح، ذنب، غفران ذنب و کیفیت ارتباط فتح در صدر آیه با غفران ذنب مواجه شد‌ه‌اند. آنان به‌رغم کوشش تفسیری فراوان، در بیشتر موارد نتوانسته‌اند ارتباط معنادار و معقولی را بین «فتح» در صدر آیه و «غفران ذنب» در ادامه آن، برقرار نمایند. در این مقاله تلاش شده تا به روش تحلیلی و استنباطی، ارتباط و پیوند میان این دو تبیین شود. ازاین‌رو مسئله اصلی این مقاله بررسی چگونگی ارتباط تفسیری «فتح» با «غفران ذنب» در این آیه شریفه است. نتیجه این تلاش آن است که غفران ذنب، علت و فتح، معلول آن است و همچنین با بررسی مفاد پیمان‌‌نامه حدیبیه روشن می‌شود که دستاوردهای سیاسی بسیار بزرگی با این صلح به‌دست آمده که شایسته نامبرداری به فتح الفتوح سیاسی است. بر این پایه تنها در صورتی غفران ذنب با این فتح سیاسی معنای معقولی پیدا می‌کند که ذنب و غفران آن نیز در حوزه سیاست معنا گردد و ارتباط علت و معلولی آن حفظ شود؛ نه آنکه ذنب و غفران به‌معنای عرفی آن که ارتباط معنایی خود را از دست داده و چهره تابناک رسول الله را نیز مخدوش جلوه می‌دهد باشد.

an interpretative study of fath and ghufran of sins‌ in the verses 1 and 2 of surah fath with a political approach

in the interpretation of the opening verse of surah al-fath, fariqain commentators have encountered four basic ambiguities in the meaning of: fath/victory, dhanb/sin, ghufrani dhanb/forgiveness of sin and the quality of the connection between fath, mentioned at the beginning of the verse, and ghufrani dhanb. despite their great interpretative efforts, in most cases, they have not been able to establish a meaningful and reasonable connection between the fath and the following ghufrani dhanb. in this article, an attempt has been made to explain the connection between these two by analytical and inferential method. therefore, the main issue of this article is to investigate the how of the relation of the interpretation of fath to ghufrani dhanb in this verse. the result of this effort is that ghufrani dhanb is the cause and fath is its effect, and also by examining the provisions of the hudaybiyah treaty, it becomes clear that great political achievements have been achieved with this peace, which deserves to be called political fath. based on this, only when the ghufrani dhanb with this political fath would be of a reasonable meaning that the dhanb and its ghufran be also understood in the field of politics and its cause and effect relationship be maintained; not that dhanb and ghufran be taken in its conventional meaning - which has lost its real meaning and blemished the radiant face of the messenger of god.