بازپژوهی مفهوم عبارت قرآنی «وَیَسْتَحْیُونَ نِسَاءَکُمْ» و نقد برداشت‌های تفسیری از آن

بیشتر مفسران و مترجمان قرآن کریم، فعل «یَسْتَحْیُونَ» و دیگر صیغه‌های آن را در معنای فعل «یَستبقونَ» و با داشتن مفهوم طلب در باب استفعال، صرفاً در معنای «طلب زنده نگهداشتن» زنان تفسیر کرده‌اند، حال آنکه فهم معنای واژگانی آیات و نیز توجه به ریشه کلمه و سیاق آیات و همچنین بهره‌گیری از منابع تاریخی و روایی، معنایی جامع و کامل از فعل «یستَحیونَ» و مشتقات آن به‌دست می‌دهد که تک بُعد نگری در مفهوم این افعال را منتفی می‌داند. فعل «حَییَ» در باب استفعال در 6 آیه، ترسیم‌گر رفتار فرعونیان با بنی‌اسرائیل و کشتار بی‌رحمانه فرزندان آنهاست که در صیغه‌های مختلف و در قالب افعال: «یَسْتَحْیُونَ، اسْتَحْیُوا، نَسْتَحْیِی و یَسْتَحْیِی» به‌کار رفته که در همه این موارد، واژه «نساء» به‌عنوان معمول، بعد از آنها ذکر شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که معنای «طلبِ حیای زنان» و «تجاوز و هتک حرمت آنان»، به قصد یافتن نوزادان پسر، با مفهوم فعل «یَسْتَحْیُونَ» تناسب دارد. ضمن اینکه «تفتیش بدنی و مراقبت شدید از زنان باردار و پاره کردن شکم آنان»، با معنای «زنده نگه‌داشتن زنان به قصد خدمتکاری و کنیزی» از فعل «یَسْتَحْیُونَ»، نمی‌تواند گویای وضعیت سخت و عذاب‌آوری باشد که در آیات قرآن مجید با عبارت «یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذَابِ» از آن تعبیر شده است.

re-examining the meaning of the quranic phrase wa yastahyuna nisa`ukum and criticizing common interpretations of it

most commentators and translators of the holy qur’an have interpreted the verb yastahyoun and its other forms in the meaning of the verb form yastahyuna and its other derivatives in relation to the meaning of the verb yastabquna, having the concept of seeking in istif`al form of the verb, simply in the meaning of seeking to keep women alive. while understanding the lexical meaning of the verses and also, paying attention to the root of the word and the context of the verses, as well as the use of historical and narrative sources, gives a comprehensive and complete meaning of the verb yastahyuna and its derivatives, which excludes the one-dimensionality of the meaning of these verbs. the usage of the istif`al form of the verb hayya in the 6 verses describes the behavior of the haraohs with bani israel and the brutal slaughter of their children, which is used in different forms and in the form of verbs: yastahyuna, istahyu, nastahyi, and yastahyi and in all these cases, the word nisa` has been used as their complement or object. the findings of the research show that the meaning of seeking women’s life and violating their sanctity, with the intention of finding male babies, is compatible with the meaning of the verb yastahyuna. moreover, search and severe care of pregnant women and tearing their bellies, with the meaning of keeping women alive with the intention of serving from the verb yastahyuna, cannot refer to the harsh and tormenting situation that is mentioned in the verses of the holy quran expressed as yasūmūnakum sū`a al a`dhāb.