بررسی دیدگاه مفسران فریقین در تفسیر «وَراءَ ذلِکَ» در آیه 7 سوره مومنون

عبارت «فَمَنِ ابْتَغَی وَرَاءَ ذَلِکَ فَاُولَئِکَ هُمُ الْعَادُونَ» ناظر بر تربیت جنسی است که پیوسته خانواده‌‌ها و جوامع را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با توجه به تاثیرپذیری موضوع این آیه از رویکردهای مذهبی، فقهی و اجتماعی در صدد پاسخ‌گویی به این سوال است که هم‌پای تحوّل موضوع آیه، کتب تفسیری فریقین چه رویکردی اتخاذ کرده‌اند؟ بدین منظور نوشتار حاضر با پذیرش این پیش‌فرض که به موازات رخداد پدیده‌های جدید مرتبط با موضوع آیه، نگرش‌های تفسیری فریقین نیز تحول را تجربه می‌کنند، نکات مفهومی، مصداقی و فقهی تفاسیر فریقین درباره «وَراءَ ذلِکَ» را بررسی کرده و در نهایت به دو دیدگاه تفسیری عمده: قول به محدودیت مدلول آیه به روابط جنسی حرام و قول به اطلاق و عمومیت آیه و شمول آن بر همه رفتارهای شهوانی نامشروع، دست پیدا کرد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد هر دو دیدگاه مورد توجه مفسران فریقین قرار گرفته است و اختلاف اندک در برخی از مصادیق در حدی نیست که دیدگاه فریقین مخالف همدیگر تلقی شود، ولی تحلیل مصادیقی که مفسران شیعه و سنی برای گناهان جنسی مستفاد از آیه بیان کرده‌اند بر غلبه تدریجی دیدگاه شمول و اطلاق در گذر زمان، دلالت می‌کند.

a survey of fariqin commentators`s opinions on“beyond that” in the verse 7 of muminun

the expression but whoever seeks beyond that, then those are the transgressors. refers to sexual education, which continuously affects families and societies. considering the effect of religious, jurisprudential and social approaches on the subject of this verse, the present research aims to answer the question: what approach have the exegetical books of fariqin adopted to the transformation of the subject of the verse? for this purpose, this article, by accepting the premise that parallel to the occurrence of new phenomena related to the subject of the verse, the interpretive attitudes of fariqain are also experiencing transformation, has examined their conceptual, practical and jurisprudential points of the interpretations on “beyond that”. and finally, the authors reached two major interpretive points of view: one limiting the meaning of the verse to forbidden sexual relations and the other generality of the verse and its inclusion on all illicit sexual behaviors. the results of the research show that both views have received the attention of commentators of fariqain and the slight difference in some examples may not be taken as oppositional, but the analysis of the examples that the shia and sunni commentators have given for sexual sins is based on the verse. it indicates the gradual dominance of the view of inclusive and unlimitted view over time.