تفسیر مفهومی «وَ اَضَلَّهُمُ السَّامِرِی» در نظام هندسی سوره طه

خدای متعال در آیه 85 سوره طه می‌فرماید: «وَ اَضَلَّهُمُ السَّامِرِی‏». داستان سامری، در میان وقایع متعدد قوم موسی، دارای اشاراتی ظریف و قابل تامل است. تعبیر قرآنی «اضل» با یک فاعل مشخص، اشاره به ضرورت آگاهی از عملکرد افراد فرصت‌طلب دارد. در اینکه بیان خداوند از پروژه موفق سامری در غیاب موسی و گمراه شدن قوم او چه هدفی دارد؟‌‌‌ مقاله حاضر تلاش کرده عملکرد سامری در سوره طه را با روش، تحلیلی استدلالی و استنباطی، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نرم‌افزاری مورد تبیین قرآنی قرار دهد. نظام هندسی سوره طه در بردارنده استدلال‌های عقلی بر پذیرش توحید و دوری از شرک است و داستان سامری ترسیم‌کننده شخصیتی با موقعیت اجتماعی و اهل نفاق است که برای رسیدن به رهبری از استدلال‌های عوام فریب استفاده می‌کند. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که رمز رهایی از ضلالت، همراهی دائمی مردم با رهبر و جانشین او و پرهیز از منافقین و آگاهی از نگاره سامری‌هاست. نقشه سامری با سه الگوی: ارتداد از ایمان به کفر، ارتداد در تبعیت از موسی، تورات و هارون موفق به اخذ ضلالت قوم در کمترین زمان ممکن شد. این تحقیق با تبیین اقسام ارتداد و ارتباط مفهومی «اضل» با ارتداد، نتایج انگاره سامری را در قوم موسی و امت اسلام مورد بررسی قرار داده است. 

conceptual interpretation of “and as-samari has led them astray” in the geometrical system of surah taha

the almighty god says in the verse 85 of surah taha: and as-samari has led them astray. the samari story, among the many events of the people of moses, has subtle and thoughtful references. the qur’anic interpretation of azalla with a definite subject, refers to the need to be aware of the performance of opportunistic people. the question of the study is: what is the purpose of god’s statement about the successful samarian project in the absence of moses and his people going astray? this article tries to analyze the performance of samari`s effective function as mentioned in taha with an analytical-argumentative and inferential method and, using library and software resources, explain it based on qur’anic teachings. surah taha contains rational arguments for accepting monotheism and avoiding polytheism, and the story of samari depicts a character with a social position and a hypocrite who uses the arguments of demagogues to achieve leadership. the findings of the research show that the key of freedom from misguidance is the constant loyalty of the people with the leader and his successor, avoiding hypocrites and knowing the image of the samarians. the samarian plan with three patterns: apostasy from faith to unbelief, apostasy in following moses, torah and aaron succeeded in leading the people astray in the shortest possible time. by explaining the types of apostasy and the conceptual connection of azalla with apostasy, this research has investigated the results of the samarian concept in the people of moses and the islamic nation.