نقد و بررسی وجوه تفسیری آیه هفتم سوره ضحی

از آنجا که در تفسیر سوره ضحی و آیه هفتم آن، همّت مفسران شیعه و سنی در شناخت مفهوم واژه «ضالاًّ» معطوف گردیده، این نوشتار به روش توصیفی تحلیلی وجوه تفسیری آن را بررسی نموده است. بر پایه این تحقیق تعبیر نمودن از «ضالاًّ» به جهالت تجاری یا گم‌شدن در کودکی به سبب عدم هماهنگی با نظام ساختاری سوره و مخالفت با مبانی کلامی عصمت پیامبر پیش از بعثت پذیرفته نیست. تعبیر به رهابودنِ پیامبر پیش از بعثت و دستگیری از او پس از بعثت، گرچه نوعی امتنان از سوی خدا را می‌رساند، اما لازمه آن، قائل به مشرک بودن ایشان قبل از پیامبری است که اغلب مفسران فریقین بدان ملتزم نیستند. دیدگاه تفسیری دوری پیامبر از گمراهان زمان خویش و وجه تفسیری عدم طمع پیامبر نسبت به نبوت نیز با توجه به عدم سازواری آنها با معنای لغوی «ضالّ» قابل قبول نیست. بنابر این عدم شناخت منزلت پیامبر قبل از بعثت و سپس هدایت مردم در پس از بعثت با بیان الهی درباره بزرگی منزلت او کم ‌اشکال‌ترین وجه تفسیری از آیه مورد بحث است.

نقد و بررسی وجوه تفسیری آیه هفتم سوره ضحی

since in the interpretation of surah dhuha and its seventh verse, shia and sunni commentators have focused on understanding the meaning of the word dhallan/wandering, this article has analyzed its interpretative aspects in a descriptive-analytical way. based on this research, it is not accepted to interpret the word as the prophet`s lack of commercial knowledge or his being lost in childhood due to the lack of harmony with the structural system of the surah and to opposition to the theological foundations regarding the infallibility of the prophet before his mission. the exegetic view that the prophet`s state of not being divinely supported before his mission and being divinely supported after it, although it conveys a kind of gratitude from god, but it is necessarily concluded that he had been a polytheist before mission, the fact not accepted by most of the fariqin commentators. the exegetic views of the prophet`s (s) state ob being distant from the misguided people of his time and the prophet’s lack of greed towards prophethood are also not acceptable due to their incompatibility with the literal meaning of dhall. therefore, the lack of recognition of the prophet’s dignity before the mission and then guiding the people after the mission with the divine statement about the greatness of his dignity is the least problematic aspect of the interpretation of the discussed verse.