بررسی تطبیقی اندیشه قرآنی غلبه دین اسلام بر دیگر ادیان از منظر تفسیر المیزان و روح المعانی

در مقاله حاضر در اینکه مقصود از سه وعده قرآنی: غلبه اسلام بر ادیان (توبه / 33)، وراثت صالحان (انبیاء / 105) و استخلاف مومنان صالح (نور / 55) یک پیام و حاکمیت اسلام بر سراسر جهان است؟ یا پیام‌های جداگانه می‌باشد؟ نظر تفسیر المیزان و روح المعانی به‌طور تطبیقی در این باره بررسی گردیده است. حاصل این تحقیق آن است ‌که سه وعده بیان‌شده از دیدگاه علامه طباطبایی دارای پیامی مرتبط به هم‌ هستند و این امور هنگام ظهور حضرت مهدی(عج) عملی می‌شوند، اما از دیدگاه آلوسی علی‌رغم وجود روایات معتبر فریقین، آیات مزبور، سه مقوله جداگانه و پراکنده‌اند؛ ایشان در مورد غلبه دین، نظر روشنی را ارائه ننموده است اما در باره دو آیه دیگر معتقد است که مراد از آنها، وراثت و استخلاف صالحان در بهشت است.

A comparative study of Quranic account on prevalence of Islam over other religions in the light of Tafsir al-Mizan and Ruh al-Ma'ani

The present article is an attempt to figure out the three Quranic promises in the light of two important commentaries of AlMizan and Ruh alMa'ani. Those three Quranic promises are that Islam shall prevail over all religions (chapter alTowbah, verse 33), the righteous servants shall inherit the earth (chapter alAnbiya, verse 105), and that He will surely make faithful believers successors in the earth (chapter alNoor, verse 55). Now the question is whether these three promises constitute only one message and that is the rule of Islam over the whole world? Or are there three separate messages? The result of this research is that the three promises, according to Allameh Tabatabai's point of view, have a connected message that will be implemented during the advent of Hazrat Mahdi (May Allah hasten his appearance). But from Alusi's point of view, despite the authentic narrations reported by the Shiite and Sunnite sources, these three verses are separate and address three different issues. He has not given a clear viewpoint on the dominance of religion, but regarding the other two verses, he believes that the righteous people will inherit and will be successors in the heaven.