تحلیل مفهوم «ترس» در رساله قشیریه بر اساس ملاحظات کرکگور

از عناصر ویژه ‌‌اندیشه ‌‌کرکگور، یکی از پایه‌گذاران فلسفه ‌‌اگزیستانسیالیست، مسیله ‌‌ترس‌آگاهی است که جایگاه ویژه‌‌ای را، در مفهوم ایمان، به خود اختصاص داده است. او ترس‌آگاهی را مهم‌ترین شیوه ‌‌دریافت نتیجه ‌‌ایمان می‌داند و حتی این مفهوم را، از حیث درجه ‌‌اهمیت، همتای ایمان قرار می‌دهد. از سوی دیگر، در ملاحظات عرفان اسلامی، از جمله در کتاب رساله ‌‌قشیریه، همچنین می‌توان، در قرایت مفهوم خوف رویکرد مشابهی با نظریه ‌‌کرکگور مشاهده کرد.کرکگور با تاکید بر مفهوم ترس‌آگاهی، به‌مثابه امری ذاتی، آن را در سه ساحتِ وابسته به هم آزادی، امکان، و تناقص بررسی می‌‌کند. او این سه ساحت را بن‌مایه‌های ترس‌آگاهی معرفی می‌کند و با خوانشی تطبیقی، بین این مطلب و آرای ابوالقاسم قشیری، در رساله ‌‌قشیریه، می‌توان همسانی‌‌های ساختاری بسیاری یافت. قشیری نیز، در نظام عرفانی، به ارتباط و وابستگی مفهوم خوف با مقولات امکان، آزادی، و جاودانگی تاکید می‌‌کند و این پژوهش سعی در اثبات این فرضیه دارد.