پنج نسخۀ داریوش شایگان در پنج دهه

علوم انسانی ایران دست‌کم در دو مسیر متمایز عمل کرده است: انتقادی و اکتشافی. شایگان سبکی از آفرینش دانش و معانی و یکی از کارنامه‌های فکری علوم انسانی را به‌دست‌می‌دهد وتاثیر و تاثر دوسویه میان علوم انسانی ایرانی با وقایع و رویدادهای هم‌بافت اجتماعی و فرهنگی را برآفتابمی‌کند. روشمطالعۀ حاضر تحلیل محتوای متون شایگان به‌علاوۀ زمینه‌کاوی اجتماعی است. دست‌کم پنج نسخه بدین‌شرح به‌دست آمد: نخست، تحقیقات علمی دربارۀ حکمت معنوی آسیا؛ دوم، برساخته‌شدن آسیادر‌برابر غرب؛ سوم، آزمون تاریخیِ ایدئولوژی؛ چهارم؛ نسخۀکثرت‌گرایی و حقیقت‎های چندگانه؛ پنجم،پناه‌بردن به بیان‌هایحسی بیرون از ادراک‌های مفهومی. بذرهایی از تمام این نسخه‌ها در هریک از آن‌ها در حالت کمونی به‌سرمی‌برند و به کثرت شایگان نوعی وحدتمی‌بخشند. به‌گواهی شایگان،علوم انسانیما، با بالا و پایین‌شدن جامعۀ ایران و جهان، بسیارپیچ‌و‌تابخورده است، گاه زبان ناظر و گاهی نیز زبان عامل گشوده است. مباحث شایگان درگیر آشنایی‌زدایی از کلمات مانوس ما هستند. شایگاناز حکمت قدیم و فلسفۀ جدیدسخنمی‌گوید، تاریک‌اندیشی جدید را برملامی‌سازد، و ضمن برحذر‌داشتن از تلفیق‌های آبکی و چندپارگی ذهنی،شوق حضور در فضاهای میانیرا به دل‌های مامی‌افکند. پوچی و معنا در این نسخه‌ها بر هممی‌پیچند و با هم دوئلمی‌کنند.

Five versions of Dariush Shayegan in five decades

Humanities in prerevolutionary Iran had two distinct paths. In the first place, we may see these sciences with a critical and intellectual orientation that are focused on change and liberation. Sometimes they find political clashes and social conflicts. But in the second path, the humanities are seeking more specialized research alongside current social conflicts and ultimately wanting to expand Iranian culture, Persian language, and knowledge of civilization, understanding its strengths and weaknesses, pursuing its interactions with other cultures. And they come from weaknesses and strengths. There followed the deeper layers of cultures beneath the skies of the world. The first path is often found at universities or at most institutions such as the Institute for Social Studies and Studies, which are influenced by student spaces and public discourses, intellectual spaces and political disputes, and in such circumstances sociologists such as Amir Hossein Aryanpour, We see the noblemen and the masters of history like Homa Talker and others