نسبت خیال با عواطف در فلسفه ملاصدرا

بررسی رابطه خیال با عواطف، و تبیینِ نقش و چگونگی دخالتِ خیال در حوزه عواطف، هدف مقاله حاضر است. چیستی خیال، ماهیت عواطف و نسبتی که خیال با عواطف دارد، سه پرسش اصلیِ پژوهش حاضر هستند. از روش تحلیل و استنتاج، برای تبیین موضوع استفاده شده است.نگهداریِ صورت ها پس از ادراک حسیِ پدیده ها (مصوره)، تصرف در صورت های مخزون(متصرفه)، و تبدیلِ صورت های ادراکی (متخیله، متفکره)،کارکرد هایِ اصلی خیال در حوزه فعالیت هایِ ادراکی و تحریکی نفس هستند. غرایز، فطریات و عواطف زیرساخت های گرایش های انسان محسوب می گردند. عواطف ضمن آنکه ماهیتی اکتسابی دارند، ابزار بشر برای بقا و تعالی اند. از نظر ملاصدرا عواطف انگیزه حرکت را در انسان ایجاد می کنند و نفس را از اراده ها و تلاش های پراکنده، فارغ ساخته، در جهت واحد متمرکز می کنند. به اعتقاد او عواطف می توانند با فعال شدن در وجودِ ما، نوعی عمل قلبی و جوانحی محسوب گردند و چون اعمالِ نفسانی، متحد با نفس و بخشی از هویت نفس اند، پس می توانند سازنده موجودیت نهایی انسان و صورت اخروی او باشند. خیال منشا ظهور عواطف، علت بقا و زوال عواطف، و موجب معناداری و بازشناسی عواطف است.

The Relationship between imagination and emotions in the Philosophy of Mulla Sadra

The aim of the present article is to investigate the relationship between imagination and emotions and to explain the role and way of the involvement of imagination in the emotional domain. The essence of the imagination, the nature of the affections and the relation between the imagination and emotions, are the three main questions in the current research. Analysis and inference method was used to explain the subject. Preserving the faces after the sensory perception of phenomena, seizure in the repository faces, and the transformation of perceptual faces, are the main functions of imagination in the field of cognitive activity and selfstimulation. Instincts, natures and emotions are considered as the infrastructures of human tendencies. Emotions, while being acquired, are human tools for survival and excellence. According Mulla Sadra, emotions create motivation to move in human, and focus on selfesteem from scattered efforts and willing, in a single direction. According to him, emotions can be considered a kind of heart action by being activated in our existence, and since the activities of the soul are united with the oneself and are the part of it, then they can be the constructor of the ultimate entity of human and his/her overwordly face. The imagination is the origin of the emergence of emotions, the cause of the survival and decline of the emotions, and is the reason for meaning and revival of the emotions.