حل معضل دوگانگی‌جسم/ ذهن در مدرنیته، با پرسش از وحدت وجود صدرایی

شکاف میان ذهن / جسم و معنا / ماده از معضلات فلسفه غرب است که در فلسفه یونان باستان شکل گرفته و تا فلسفه دوره روشنگری ادامه یافته است. متفکران پسامدرن معتقدند این دوگانگی و تضاد به وضوح در شئون مختلف تمدن مدرن خودنمایی می کند و دوگانگی من/ دیگری از همین جا نشات گرفته است. از این رو باید به رفع این تضاد فلسفی میان ذهن / جسم، و معنا/ ماده اندیشید. در این مقاله پاسخ دوگانگی ذهن/ جسم در مبانی وحدت وجودی فلسفه صدرایی جستجو شده‌است. روش پژوهشگر در این مقاله تعاملی و گفتگویی است. وی تلاش می‌کند تا در یک فلسفه ورزی میان فرهنگی، با مراجعه به مبانی فلسفه‌ صدرایی، راه حلی برای رفع معضل دوگانگی ماده/ معنا در  فلسفه‌ مدرن غربی جستجو کند. راه حل ملاصدرا به این معضل از دو جنبه استنتاج شده‌است؛ از جنبه‌ وجود شناسانه، در رفع دوگانگی جسم / ذهن با وساطت عالم خیال ممکن است؛ از جنبه‌ معرفت‌شناسانه، رفع دوگانگی جسم / ذهن با وساطت قوه‌ خیال امکان‌پذیر است. همچنین ملاصدرا به وساطت نفس در برقراری وحدت میان جسم و ذهن پرداخته‌است.

A Resolution of Mind/Body Problem in Modernity with Questioning the Sadrian Unity of Being

The dichotomy of mind/body, and form/matter are two of most problematic questions in western philosophy, which could be retraced to ancient Greece and have been lasted until age of enlightenment. Postmodernists hold that this dualism and dichotomy are reflected in the most aspects of civilization explicitly, and that, the I/Other dualism is a sequence of it. Thus, the philosophical contrasting between mind/body, and form/matter should be a subject of our thinking. The resolution of the mind/body dualism is sought based on the Sadrian unity of being, in this paper. The employed method is dialectics and communicational and it is tried to find and advanced a resolution of the mind/body dualism in a intercultural philosophy space, with an eye on Sadrian philosophy. Mulla Sadra’s resolution to this problem is explained from two points of view; from an ontological viewpoint, resolve mind/body problem is possible by imagination world intermediating. From a epistemological viewpoint, resolve mind/body problem is possible by imagination faculty intermediating, as well. Mulla Sadra also look into soul intermediating for pushing mind and body into a kind of unity.