بررسی دیدگاه استاد لاریجانی در معناشناسی و هستی‌ شناسیِ الزام اخلاقی

فرااخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق میپردازد؛ فرااخلاق چهار مبحث ذیل را دربرمی‌گیرد: معناشناسی اخلاق، معرفت‌شناسی اخلاق، هستی‌شناسی اخلاق و مباحث منطقی. مهم‌ترین بخش در معناشناسی اخلاق و تحلیل مفاهیم اخلاقی مفاهیمی هستند که در محمول جمله‌های اخلاقی به کار می‌روند و مفاهیم ارزشی و الزامی را دربرمی‌گیرند. مفاهیم ارزشی مانند «خوب» و «بد» است و مفاهیم الزامی مانند «باید»، «نباید» و «وظیفه». هستی‌شناسی اخلاق از وجود و نحوۀ وجود مفاهیم و جمله‌های اخلاقی بحث می‌کند. دربارۀ «الزام اخلاقی» مقاله‌های زیادی نگاشته شده است، ولی این تحقیق با تفکیک حیث معناشناسی از هستی‌شناسی مفهوم «الزام اخلاقی» دیدگاه استاد لاریجانی را بررسی می‌کند. ایشان با تفکیک مباحث معناشناسانه از هستی‌شناسانۀ «الزام اخلاقی» قدم موثری در تبیین مباحث فرااخلاقی برداشته است. نظریۀ ایشان در «الزام اخلاقی» شبیه نظریۀ جورج ادوارد مور در «خوب اخلاقی» است. بنابراین، ایشان در معناشناسی شهودگرا و در هستی‌شناسی واقع‌گرا به حساب می‌آید. اما مشکل این نظریه ادعایی بودن آن و ارائه نکردن دلیل معتبر است. تنها دلیل ایشان ارجاع به وجدان است ولی مخالف این نظریه نیز می‌تواند به وجدان تمسک جوید.