محاکمات میان صدرالمتالهین و آقاعلی حکیم در باب معاد جسمانی

معاد جسمانی از مهم‌ترین مباحث اعتقادی و فلسفی است که ملاصدرا، ضمن توجه به ادلۀ نقلی، آن را مبرهن به ادلۀ عقلی نیز نمود و معتقد است معاد جسمانیِ او «طابق النعل بالنعل» همان معادی است که از جانب شرع انور بیان گردید و انکار آن را انکار ایمان و منکر او را کافر می‌انگارد.در مقابل، حکیم موسس آقاعلی حکیم، در آثارش، مخالفت خویش را با معاد جسمانی صدرالمتالهین ابراز نموده، کوشید تا معاد جسمانی از منظر خویش را مطابق عقل و نقل معرفی کند. وی با تمسک بر روایتی از امام صادق(ع)، منقول از احتجاج طبرسی، ادلۀ عقلی خویش را بنا نهاد.این نوشتار بر آن است که با بازخوانی معاد جسمانی از منظر آقاعلی حکیم، ادلۀ عقلی و نقلی او را مورد ارزیابی قرار دهد و به قضاوت بنشیند.