بررسی و نقد مقاله فیلسوف – پیامبر در فلسفه سیاسی ابن سینا*

اغلب کسانی که درباره آرای سیاسی ابن‌سینا نوشته‌اند به طور ضمنی اعتراف نموده‌اند که ابن‌سینا، در باب سیاست و تدبیر مُدُن، اندیشه سیاسی به معنای رایج ندارد. در این میان، جیمز دابلیو موریس در مقاله‌ای تحت عنوان «فیلسوف ـ پیامبر در فلسفه سیاسی ابن‌سینا» نگاهی متفاوت به فلسفه سیاسی ابن‌سینا دارد که تقریباً در تعارض کامل با دیگر دیدگاه‌های مطرح در این باب است.موریس معتقد است که از نظر ابن‌سینا فلاسفه تنها مفسرانِ ذی‌صلاح میراث نبوت هستند؛ شیخ برای انبیا هیچ مرتبه خاص و ویژه‌ای که سایر انسان‌ها نتوانند به آن برسند، قایل نیست و قوه حدس و عقل قدسی را مشترک بین نوع بشر می‌داند، نه مختص به انبیا. از این رو، منبع علم انبیا یک منبع متداول برای همه است. ابن‌سینا جهت تشویق به تعقیب فلسفه و نشان دادن هناهنگی میان شرع و عقل، در مباحث مربوط به سیاست مجبور به سکوت بوده است و سخنان شیخ در باب سیاست عقیده واقعی او نیست. موریس معتقد است که از نظر ابن‌سینا آمریت سیاسی مختص فلاسفه است و نقش اصلی در سیاست را به فلسفه می‌دهد. در این نوشتار چکیده سخنان و مقاصد اصلی نویسنده این مقاله را ذیل پنج عنوان آورده، در پایان هر عنوان به نقد و بررسی آن پرداختیم.