بررسی شخص‌‌بودن خداوند و چالش‌های آن از منظر حکمت متعالیه

شخص‌بودن خداوند یکی از مباحث جدید الهیات غربی است که خداوند را وجودی شخص‌وار قلمداد می‌کند. در این مقاله پرسش اصلی آن است که در حکمت متعالیه آیا خداوند ویژگی یا مجموعه‌ای از ویژگی‌هایی را دارد که بتوان بر اساس آنها او را یک شخص قلمداد نمود؟ این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده می‌کند. در ابتدا مسئله شخص‌بودن خداوند و ویژگی‌ها و معیارهای ضروری آن تبیین می‎شود و سپس بر اساس یافته‌های این پژوهش با صفت کمال‌دانستن شخص‎بودن و با مبانی فلسفی چون عدم تناهی، بساطت و صرافت ذات الهی، قاعده «معطی شیء فاقد شیء نیست» و همچنین اشتراک معنوی اوصافی که بر انسان و خداوند حمل می‌شوند، می‌توان این وصف را، با حذف نقایص، برای خداوند اثبات نمود و به چالش‌های جدی شخص‌بودن خداوند، از جمله مسئله «وحدت وجود»، با تقریر دقیقی که از حکمای اسلامی بیان شده است، پاسخ گفت و درنهایت شخص‌بودن خداوند را از منظر حکمت متعالیه اثبات کرد.

a study of god`s personhood and the challenges in the way based on hikmat muta`aliyah

god`s personhood is one of the new topics of western theology, which considers god as being a personal. in this article, the main question: regarding the teachings of hikmat muta`aliyah, may god be known as having such characteristic or a set of characteristics as that or those of a person? this research uses descriptive-analytical method. first, the issue of god's personhood and its essential characteristics and criteria are explained, and then, based on the findings of this research, viewing divine personhood as perfection and regarding philosophical foundations such as: the infinity, simplicity, and absolute purity of the divine nature, the rule of those giving something may not lack that for their own and also the common attributes of god and human being with the same meaning, one may, removing every defect, attribute personhood to god, and solve the serious challenges in the field, including the issue of unity of existence, with a precise explanation stated by islamic sages.