ادراک زمان با توجه به نفس‌ شناسی صدرایی

ادراک زمان توسط انسان به عنوان یک واقعیت خارجی و نه موهوم، همواره یکی از مسائل چالش‌برانگیز در علوم فلسفه، کلام، روان‌شناسی ادراکات‌، علوم ‌اعصاب‌شناختی، فیزیک ‌نظری، عرفان و غیره بوده است. در این پژوهش هدف ما بررسی ادراک زمان بر مبنای نفس‌شناسی ملاصدراست. هستی شناسی زمان با توجه به مبانی صدرایی، نگرش نویی را به این امر پایه گذاری می‌کند که معرفت‏شناسی و ادراک زمان را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ درنتیجه ادراک زمان، امری مشکک و دارای مرتبه محسوب می‌گردد. ادراک زمان توسط نفس در مسیر صیرورتی که دارد، امری دارای مراتب است که در اوایل بیشتر تحت تاثیر قوای جسمانی و در ادامه تحت تاثیر قوای مثالی و باقی قوای ادراکی او قرار می‌گیرد. این امر تحت تاثیر یکی از مبانی دیگر نفس‌شناسی حکمت‌ متعالیه که در اصطلاح با عنوان «النفس جسمانیه الحدوث روحانیه البقاء» شناخته می شود، به دست می‌آید؛ همچنین نفوس بر اثر صیرورت وجودی و حرکت جوهری، با یکدیگر تفاوت نوعی پیدا می کنند و به تبع آن، ادراک زمان میان نفوس نیز تفاوت نوعی دارد.

knowledge of time in the shadow of sadra`s philosophical psychology

knowledge of time by humans as an external reality and not an illusion has always been one of the challenging issues in philosophy, theology, psychology of perceptions, neuroscience, theoretical physics, mysticism, etc. in this research, it has been intended to investigate the knowledge of time based on the philosophical psychology of mulla sadr. the ontology of time, according to sadra's principles, establishes a new attitude to this matter, which also affects the epistemology and knowledge of time. as a result, the knowledge of time is considered as being mushakkik gradational. the knowledge of time by the soul in its path of becoming is a matter of gradation, which is initially influenced by the physical powers and then by the imaginary powers and the rest of his perceptive powers. this is achieved under the influence of one of the other foundations of the psychology of hikmat mutaaliyah, which is known in the term as the soul is corporeal in its occurrence and incorporeal in its survival; also, due to existential transformation and substantial movement, souls find some kind of difference with each other, and accordingly, people`s knowledge of time also would have some kind of difference