بررسی نقش پرتفوی رفتاری در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران

بیش از پنجاه سال پیش فریدمن و ساویج [1] عنوان کردند کسانیکه بلیط‌های لاتاری خریداری می‌کنند، همزمان برگه‌های بیمه را نیز تهیه می‌کنند. آنها برای این دسته از افراد تابع مطلوبیتی به شکل s ترسیم کردند که در قسمت بردها مقعر و در قسمت باخت ها محدب است. تحقیقات آیزنهاور [2] و بسیاری دیگر نیز رفتار ریسک را بصورتی که فریدمن و ساویج [1] مطرح کرده‌اند، تایید می‌کنند. شفرین و استات‌مان [3] با تلفیق نظریه انتظار کانمان و تورسکی [4] و نظریه امنیت، پتانسیل و ایده آل ( sp/a) لوپز [5] به همراه نظریه حساب ذهنی تالر [6] مدلی را معرفی کردند که سرمایه‌گذاران در آن پرتفوی‌های خود را به صورت هرمی طراحی می‌کنند که با توجه به اهداف آنها از سرمایه‌گذاری و احساسات غالب بر آنها دارای لایه‌های متفاوتی است. این تحقیق با بررسی رفتار سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران به دنبال یافتن نشانه‌هایی ازتشکیل پرتفوی‌های هرمی بر اساس مفاهیم نظریه پرتفوی رفتاری است. برای این منظور، نمونه ای تصادفی به تعداد 356 نفر از خریداران سهام انتخاب شده و پرسشنامه بین آنها توزیع گردید. سپس اطلاعات با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی تجزیه و تحلیل شد و شش عامل؛ ابهام گریزی، امید، خوش بینی، بدبینی، ترس و ایده آل گرایی، به عنوان عوامل تاثیرگذار بر رفتار سرمایه گذاران به دست آمد .