شناسایی برنامه های آینده شرکت‌های فعال در صنعت داروسازی پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران: رویکرد تحلیل محتوای کیفی

صنعت داروسازی به عنوان یکی از صنایع استراتژیک ، سهم بالایی از تولید ناخالص داخلی در دنیا را به خود اختصاص داده است و با توجه به ارزش افزوده بالاتر در مقایسه با سایر صنایع ، یکی از صنایع سودآور جهان محسوب می شود . با توجه به سودآوری این صنعت، ارتباط با سلامت و بقای نسل بشر و تخصیص منابع ارزی کلان به واردات و تولیدات این حوزه در ایران، مطالعه برنامه های شرکت های فعال در این صنعت مهم تلقی می شود. بنابراین در این پژوهش قصد بر آن است برنامه های آتی شرکت های داروسازی پذیرفته شده در بورس به استثنای شرکت های فعال در توزیع و پخش دارو، مطالعه ، طبقه بندی و اولویت بندی شوند. در این پژوهش از مجموعه شرکت های فعال در صنعت داروسازی که در بازار بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده اند برنامه های آتی 34 شرکت از میان 44 شرکت انتخاب شده است. برنامه های آتی در گزارش فعالیت هیئت مدیره به مجمع عمومی عادی منتهی به سال 1400 از سامانه کدال استخراج و به روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل و طبقه بندی قرار گرفته اند. یافته های حاصل از این پژوهش شامل شناسایی سه مضمون اصلی با موضوع بازار وبازاریابی، زنجیره تامین و سودآوری، 18  مضمون فرعی و 65 کد اولیه می باشد. از میان 18 مضمون فرعی شناسایی شده، مضامین با محتوای مرتبط با بازار و بازاریابی دارای فراونی 72% ، مضامین با محتوای زنجیره تامین دارای فراوانی 22% و همچنین مضامین مرتبط با سودآوری دارای فراوانی  6%  می باشند. در میان کدهای اولیه شناسایی شده ، تنوع بخشی سبد محصولات، سودآوری و توسعه بازار صادراتی داراری بیشترین فراوانی در میان برنامه ها هستند. یافته های این پژوهش نشان می دهد شرکت های داروسازی به امور مرتبط با بازار و بازاریابی با اقداماتی همچون افزایش سهم بازار، تنوع بخشی سبد محصولات، ارتباطات یکپارچه بازاریابی، مدیریت بهینه سیستم فروش و موارد دیگر توجه نشان می دهند. همچنین زنجیره تامین با اقداماتی همچون ارزش آفرینی با شرکای داخلی و خارجی ، ارتقای زنجیره تامین و بهینه سازی سیستم توزیع ، از دیگر مسائل ضروری در طرح ریزی برنامه های این شرکت ها می باشد. علاوه بر موارد مطرح شده ، سودآوری با به کارگیری برنامه های متعددی همچون کنترل هزینه ها ، تولید محصولات سودآور و بهره وری عملیات خرید مورد توجه شرکت های مذکور قرار گرفته است.

identifying the future plans of pharmaceutical companies accepted in the tehran stock exchange: a qualitative content analysis approach

aim and introduction: as one of the strategic industries, the pharmaceutical industry contributes significantly to the global gdp. moreover, due to its ability to generate higher added value compared to other industries, it is one of the most profitable industries in the world. regarding the profitability of this industry, its impact on human health and survival, and the allocation of significant financial resources to import and production in iran, studying the plans of pharmaceutical companies is vital. in this research, the prospective plans of iranian pharmaceutical companies have been classified and prioritized.methodology: the methodology used in the current study is qualitative content analysis, as this approach offers researchers numerous advantages. qualitative content analysis can be easily applied to any type of written document. besides this, it provides researchers with the opportunity to comprehend the significance of social reality and social phenomena. moreover, another advantage is the ability to analyze a large volume of data using the aforementioned methodology. qualitative content analysis is divided into two different types: deductive and inductive. the difference between these two approaches lies in the method of deriving codes from raw data and categorizing the data. in inductive content analysis, codes and categories are directly derived from raw data. in deductive content analysis, researchers have a predetermined framework based on previous studies or the theory being used in the study. they then organize the data according to this preconceived structure. according to what was mentioned, inductive content analysis was used to study, classify, and prioritize the plans of pharmaceutical companies listed on the tehran stock exchange. a selection of iranian pharmaceutical companies that have been listed on the tehran stock market has been made using purposive sampling. the plans of 34 out of 44 companies, whose annual reports of the board of directors ending in 2021 could be accessed from codal.ir, were analyzed and classified through content analysis. out of the 44 companies, five did not mention their plans in their annual reports. moreover, the content of the plans of the two companies was not related to sales, marketing, or foreign trade. of the remaining thirty-seven companies, three were wholesale and distribution companies. these companies were omitted from the study due to the different nature of their activities and smaller quantity compared to the medicine manufacturing companies.findings: as a result of the analysis of plans, a total of 3 main themes (market and marketing, supply chain and profitability), 18 sub-themes, and 65 codes were identified which were divided into three main categories: market and marketing, value chain and profitability. among the identified themes, the diversity of the product portfolio is the most frequently mentioned theme in both the main theme of market and marketing, as well as among all 18 sub-themes.discussion and conclusion: in the pharmaceutical industry, the research and development unit is considered one of the most critical parts of each company, and the approval of a new medicine is one of the most important outcomes of the entire industry. this is something that has received attention among manufacturers in iran’s pharmaceutical industry. based on the findings of this research, the theme of product development has the highest frequency among the three codes related to the diversification of the company’s product portfolio (product development, line extension, and obtaining licenses and permits for product development), accounting for 58 percent of the total. profitability, as a sub-theme, ranks second among the sub-themes with a share of 47.05 percent. what is important here is that government-mandated price controls are a factor that has reduced their profit margins by increasing the financial costs imposed on pharmaceutical companies.