بررسی نقش ژیومورفولوژی در ویژگی های هیدرولوژیکی و شیمیایی چشمه های حوضه آبخیز کنگیر

حوضه آبخیز کنگیر در استان ایلام، با مساحت 458 کیلومتر مربع، بخشی از زون ساختمانی زاگرس چین خورده محسوب می شود. هدف این تحقیق بررسی ویژگی های هیدرولوژیکی و شیمیایی چشمه ها و ارتباط آنها با اشکال ژیومورفولوژی حوضه می باشد. جهت دست یابی به این هدف، لندفرم های کارستیکی، سیستم درز و شکاف های منطقه، شاخص های تقارن چین (fsi) و سینوسیته جبهه چین (ffs)، هیدروگراف چشمه ها و مشخصات شیمیایی آنها به صورت کمّی اندازه گیری شد. بررسی دو شاخص fsi و ffs نشان دهنده جوان بودن سیستم چین خوردگی منطقه مطالعاتی است. نتیجه داده ها نشان می دهد که جهت غالب درز شکاف ها، موازی با محور طاقدیس یا عمود بر شیب توپوگرافی است. بررسی هیدروگراف چشمه های حوضه نشان می دهد که مقدار پارامتر آلفا در چشمه های سراب، فرزگه، ونیت، دبیران، هلشی و ماژین به ترتیب 0.0058 ، 0.0074 ، 0.0098 ، 0.0055 ، 0.0078 و 0.0047 می باشد. نتایج داده ها بیانگر مقادیر بالای حجم ذخیره دینامیکی، هدایت الکتریکی، درجه سختی و املاح موجود در چشمه ها است که این امر نشان دهنده توسعه کم فرایند کارست شدگی و سطح تماس بیشتر آب با سنگ بستر است. به طور کلی وضعیت جوان بودن سیستم کارست شدگی منطقه و همچنین جهت درز و شکاف های آهکی حوضه مورد مطالعه، باعث شده است که مدّت زمان آبدهی چشمه ها، بسیار طولانی باشد.