سنجش و تحلیل وضعیت دسترسی به دارایی‏های معیشتی در نواحی روستایی شهرستان مریوان در راستای تامین معیشت روستاییان

در پژوهش حاضر، وضعیت دسترسی دارایی‏های معیشتی در میان روستاهای شهرستان مریوان مورد سنجش و تحلیل قرار گرفت. ماهیت این پژوهش توصیفی-تحلیلی، کمّی-کیفی و روش گردآوری، مبتنی بر روش پیمایشی است. در بخش کمّی، نحوۀ دسترسی به دارایی‏های معیشتی و در بخش کیفی، راهبردهای موجود روستاییان در ارتباط با دسترسی به دارایی‏ها و تامین معیشت، مورد بررسی و شناسایی قرار گرفت. جامعۀ آماری در بخش کمّی مشتمل بر سرپرستان خانوار روستایی شهرستان بود که با بهره‌گیری از فرمول کوکران و روش توزیع طبقه‏ای، 320 پرسشنامه به‌صورت تصادفی ساده در میان سرپرستان خانوار، دربرگیرندۀ 56 متغیر قابل‌اندازه‏گیری، پنج بُعد اصلی (انسانی، مالی، طبیعی، فیزیکی و اجتماعی) دارایی‏های معیشتی، توزیع شد. در بخش کیفی، مصاحبه‏های عمیق با افراد گوناگونی انجام شد که به‌صورت هدفمند و با روش گلوله‌برفی شناسایی شدند. تجزیه‌وتحلیل یافته‏ها در بخش کمّی با آزمون تی ‏تک‌نمونه‏ای و در بخش کیفی با روش تئوری بنیادی نشان دادند که سطح دسترسی روستاییان شهرستان مریوان با توجه به میانگین نامناسب محاسبه‌شده برابر با 2.64 در سطح معنی‌داری 0.05، در وضعیت رضایت‌بخشی قرار ندارد. تنها در بُعد دارایی‏های طبیعی بود که به‌صورت شکننده و نسبی، وضعیت دسترسی تا حدی رضایت‌بخش ارزیابی شد. همچنین 63 ضعف در قالب مولفه‏های ضعف برنامه‏ریزی، سیاستگذاری و مدیریتی توسعه‏ای؛ نامناسب‌بودن محیط کسب‌وکار منطقه؛ مدیریت امنیتی مرز؛ ضعف قوانین و حمایت‌ها؛ ضعف در زیرساخت‏های کالبدی مورد نیاز توسعۀ اقتصادی؛ کمبود سرمایۀ مردم محلی و ضعف‌های اجتماعی-فرهنگی، مهم‌ترین علل و عوامل و کاستی‏هایی بودند که وضعیت نامناسب موجود دسترسی روستاییان شهرستان مریوان به دارایی‏های معیشتی را موجب شده‏اند. فروش دارایی‏ها، افزایش فشار بر منابع آب و زمین، مهاجرت، کاهش مصرف، افزایش مصرف پس‏اندازهای مالی، قرض‌گرفتن، وام‌گرفتن، روی‏آوردن به مشاغل کاذب و قاچاق کالا (کولبری و واسطه‌گری) افزایش ساعات کار و اجاره‌دادن زمین‏ها؛ مهم‌ترین، راهبردهای اتخاذی روستاییان است.

assessing and analyzing the access status to livelihood assets among rural areas of marivan county in order to provide sustainable livelihood for villagers

in the present study, the status of access to livelihood assets among rural villagers in marivan county, were measured and analyzed. the nature of this descriptive-analytical research is quantitative-qualitative and data gathering is based on survey method. in the quantity part, how to access livelihood assets and in the qualitative part, the existing strategies of the villagers in relation to access to assets, the results obtained from it and the causes and factors affecting this situation have been examined and identified. the statistical population in the quantitative part included the heads of rural households living in the county. using cochran’s formula and stratified distribution method, 320 questionnaires were randomly distributed among the heads of households. these questionnaires included (human, financial, natural, physical and social) of living assets. in the qualitative part, there was a need for in-depth interviews with knowledgeable people who were purposefully identified by snowball method. analysis of findings; in the quantitative part with one-sample t-test and in the qualitative part with the basic theory method, showed that the access level of villagers in marivan county is not in a satisfactory state due to the inappropriately calculated average of 2.64 at a significant level of 0.05.  this inadequacy of access status is measured among the four types of livelihood assets; based on financial, human, social and physical assets.  there were only the natural assets, which were assessed as fragile and relatively accessible and to some extent satisfactory.