کاربرد تکنیک میرکا در تحلیل سرانه‌های کاربری اراضی شهرهای کوچک (نمونۀ موردی: شهر باشت)

کاربری اراضی شهری یکی از موضوعات مهم در برنامه‌‌ریزی شهری است، به‌طوری‌که درحال‌حاضر تحلیل مناسب کاربری اراضی شهری یکی از استراتژی‌‌های مهم درجهت نیل به توسعۀ پایدار شهری محسوب می‌‌شود و کاربری‌‌های خدماتی تا حد زیادی کیفیت زندگی و رفاه انسان را تحت الشعاع قرار می‌‌دهند. پژوهش پیشِ‌رو سعی دارد که با استفاده از تکنیک نوین چندشاخصه میرکا به تحلیل نماگرهای منتخب کاربری اراضی در واحدهای همسایگی شهر باشت در استان کهگیلویه و بویراحمد که جزو شهرهای کوچک کشور محسوب می‌‌شود، بپردازد. پژوهش از نوع کمّی و تحلیلی است و داده‌‌های مورد نیاز پژوهش از طریق طرح جامع و تفصیلی شهر باشت جمع‌‌‌‌آوری شده است. با استفاده از مدل میرکا و محاسبۀ مجموع مقادیر نهایی شکاف کل به بررسی وضعیت واحدهای همسایگی شهر باشت از لحاظ میزان کاربری اراضی شهری در سال 1398 پرداخته شده است. امتیازات به‌دست‌آمده از مدل نشان می‌‌دهند که واحد همسایگی دو با کسب امتیاز (0/0520) در بهترین وضعیت قرار گرفته است. واحد همسایگی یک با کسب امتیاز (0/0886) و واحد همسایگی سه با کسب امتیاز (0/1201) در وضعیت نسبتاً خوبی قرار دارند. نتایج به‌کارگیری تکنیک میرکا نشان می‌دهد که واحد همسایگی پنج با کسب امتیاز (0/1414)، واحد همسایگی شش با کسب امتیاز (0/1600) و واحد همسایگی چهار با کسب امتیاز (0/1642) وضعیت مناسبی ندارند. سطح کلی محلۀ دو که واحد همسایگی چهار در آن قرار گرفته است 63/8 هکتار است که 17/6 درصد بافت این شهر را تشکیل می‌‌دهد. 99/7 درصد بافت پر را اراضی مسکونی اشغال کرده است، به نحوی که رقم سرانه موجود آن برای کاربری مسکونی با 56 مترمربع برای هر نفر است که نزدیک به سرانه مطلوب است. این محله از نظر کاربری‌‌های خدماتی کمبودهایی دارد؛ به‌طوری‌که این محله فاقد مهدکودک، پارک کودک، ورزشی-تفریحی و تجاری به اندازه کافی است.

application of mairca technique in land use percapita analysis of small cities (case study: basht city)

urban land use is one of the important issues in urban planning, so that currently the proper analysis of urban land use is one of the important strategies to achieve urban sustainable development and service uses to a large extent quality of life and welfare they overshadow man. the present study tries to analyze the selected land use indicators in the neighborhood units of basht city in kohgiluyeh and boyer-ahmad provinces, which are among the small cities of the country, using the new multi-criteria mairca technique. the research is quantitative and analytical and the data required for the research have been collected through a comprehensive and detailed plan of basht city. using mairca technique and calculating the total final values ​​of the total gap, the situation of the neighborhood units of basht city in terms of urban land use in 2020 has been investigated. the scores obtained from the model show that the two neighborhood units are in the best position with a score of (0.0520). neighborhood unit one with a score (0.0886) and neighborhood unit three with a score (0.1201) are in relatively good condition. the results of applying mairca technique show that the neighborhood unit of five with a score of (0.1414), the neighborhood unit of six with a score of (0.1600) and the neighborhood unit of four with a score of (0.1642) are not in a good situation. the total area of neighborhood two, in which the neighborhood unit four is located, is 63.8 hectares, which constitutes 17.6% of the texture of this city. 99.7% of the texture is occupied by residential lands, so that its existing per capita figure for residential use with it is 56 square meters per person, which is close to the desired per capita. this neighborhood has shortcomings in terms of service uses. so this neighborhood does not have enough kindergartens, children’s parks, sports-recreational and commercial.