بررسی سناریوهای محتمل ظهور جهانشهراسلامی با رویکرد آینده‌نگاری (نمونۀ موردی: شهر اصفهان )

شهر اصفهان با توجه به سوابق تاریخی و توانایی‌های طبیعی و سیاسی و اقتصادی و موقعیت راهبردی آن در کشور و منطقۀ خاورمیانه، از نظر نگارندگان بیش از کلان‌شهرهای کشور، قابلیت تبدیل‌شدن به جهانشهر اسلامی را دارد؛ اما با توجه به چالش‌های اقتصادی و سیاسی در سال‌های اخیر، به‌ویژه تحریم‌ها و رکودهای اقتصادی اخیر، این فرصت‌ها را با مخاطراتی مواجه کرده است که در این تحقیق سناریوهایی محتمل (طلایی، ایستا و فاجعه) را به‌عنوان جهانشهر اسلامی بررسی می‌کند. پژوهش مورد نظر از لحاظ هدف، کاربردی و با توجه به مولفه‌های مورد ‌‌بررسی، رویکرد حاکم بر آن روش توصیفی-تحلیلی است و از تکنیک پویش محیطی و دلفی برای شناسایی متغیر‌‌ها و شاخص‌‌ها استفاده ‌شده است. براساس منابع به‌دست‌آمده و نظر کارشناسان از متغیر شهر جهانی و شهر اسلامی، 51 متغیر به‌منظور شناسایی شهر جهانی اسلامی به‌دست آمد. متغیرهای شناسایی‌شده براساس سطح تاثیرگذاری دسته‌بندی و در نرم‌افزار میک‌مک درجهت محاسبات ماتریس تحلیل اثرات متقاطع جای‌گذاری شد. براین‌اساس، 16 متغیر شامل میزان رشد تولید ناخالص داخلی، پویایی بازار شهری، تنوع و رقابت‌پذیری قیمت کالاها، میزبانی شرکت‌های بزرگ بین‌المللی (500 شرکت برتر جهانی)، میزان جمعیت شهری، تعداد پروازهای مستقیم بین‌المللی، تعداد هتل‌های بزرگ، تعداد بازدیدکنندگان خارجی، تنوع تولید انرژی، ظرفیت جاذبۀ سایت‌های گردشگری، واقع‌شدن در مسیرهای اصلی حمل‌ونقلی، دخالت کم دولت در بازار و انجام امور نظارتی بر بازار، استقرار بانک‌‌های بین‌المللی، وجود بورس‌های بین‌المللی، تعداد دانشگاه‌های برتر و میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (fdi) به‌عنوان پیشران‌‌های کلیدی موثر بر تبدیل اصفهان به یک شهر جهانی به‌دست آمدند. از تحلیل این 16 متغیر، 3 سناریو برای 10 سال آیندۀ جهانشهر اصفهان پیش‌بینی شد.

expression the possible scenarios of the islamic globalcity with a futuristic approach (case study: isfahan)

according to the writers, the city of isfahan has the ability to become an islamic global city, considering its historical records and natural, political and economic capabilities and its strategic position in the country and the middle east region. but due to the economic and political challenges in recent years, especially the sanctions and recent economic recessions, these opportunities have been faced with risks that in this research possible scenarios (golden, stagnant and catastrophic) are examined as the islamic globalcity. this article is for reviewing and defining the islamic global city and identifying the indicators of the islamic global city and analysis of possible scenarios (golden, static and catastrophic) of isfahan as an islamic global city. for this purpose, it examines the most important factors affecting the emergence of isfahan as an islamic city in the world and analyzes the possible scenarios of isfahan in a futuristic way.this research is applied in terms of purpose and according to the studied components, the approach is the descriptive-analytical method and environmental and delphi scanning technique has been used to identify variables and indicators. based on the obtained sources and experts’ opinions, out of 168 variables of global city and islamic city, 51 variables were obtained to identify the global islamic city. the identified variables were categorized based on the level of impact and placed in mick mac software for cross-impact analysis matrix calculations. finally, 16 variables including gdp, urban market dynamics, diversity and competitiveness of commodity prices, hosting large international companies (top 500 global companies), urban population, number of international direct flights, number of large hotels, number of foreign visitors, diversity of energy production, attraction capacity of tourist sites, location in main transportation routes, low government interference in the market and market supervision, establishment of international banks, existence of international stock exchanges, number of top universities and the amount of foreign direct investment (fdi) were obtained as effective key drivers of isfahan’s transformation into a global city. from the analysis of these 16 variables, 3 scenarios were predicted for the next 10 years in isfahan global city