واکاوی و طبقه‌بندی مسائل دیپلماسی شهری در مشهد الرضا (علیه‌السلام)

با گسترش فرایندهای جهانی‌شدن، افول ایدۀ تمرکزگرایی و کم‌رنگ‌شدن نقش دولت-ملت‌ها در مناسبات بین‌المللی، نقش دولت محلی و شهرها در سامان‌بخشی به حکمرانی و پیشبرد دیپلماسی پررنگ شده و عرصۀ دیپلماسی شهری به‌منظور تامین منافع شهر و شهروندان در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و... گسترش یافته است. برهمین‌اساس توجه به پیشبرد دیپلماسی شهری در ایران در راستای تامین و تضمین منافع شهری و ملی از طریق رشد و گسترش تبادلات میان‌فرهنگی و اقتصادی ضرورتی انکارناپذیر است. نظر به موقعیت فرهنگی تاریخی و جغرافیای شهر مشهد به‌عنوان دومین کلان شهر ایران، پژوهش حاضر شناسایی و طبقه‌بندی مسائل دیپلماسی شهری در این شهر را با مطالعات اسنادی و روش مصاحبۀ کیفی با متخصصان حوزۀ دیپلماسی شهری مورد توجه قرار داد. مطالعۀ داده‌ها حکایت از این داشت که شهر مشهد فاقد دیپلماسی خلاق و پیشرو در عرصۀ تعاملات بین‌المللی است. برهمین‌اساس به‌منظور تدقیق مسائل، با بهره‌گیری از روش تحلیل مضمون سازماندهی، تنظیم و مقوله‌بندی داده‌ها در قالب 15 مضمون اصلی در نسبت با کدهای استخراج‌شده، صورت گرفت و درنهایت این مضامین در قالب 4 کلان مسئلۀ «اختلال‌شناختی، معرفتی نسبت‌به ظرفیت‌های خود و دیگری»، «حکمرانی تمرکزگرای محافظه‌کارانه»، «نابسامانی اقتصاد سیاسی شهر» و «محدودیت‌های بین‌المللی» طبقه‌بندی شدند؛ کلان مسائلی که ازجمله عوامل اصلی در عدم شکل‌گیری برند و تصویر متمایز و ارزش‌آفرین شهر مشهد هستند و درنهایت منجر به عدم‌برخورداری از دیپلماسی شهری خلاق و پیشرو می‌شوند.

analyzing and classifying the urban diplomacy problems in mashhad al reza

with the expansion of the globalization process, the decline of centralism idea and the dimming of the nation-state’s role in international relations, the role of local government and cities in organizing and promoting diplomacy has become more prominent and urban diplomacy in order to provide the benefits and interest of the city and citizens in various cultural, social, economic and ... areas have been expanded. accordingly, it is an undeniable necessity to pay attention to the advancement of urban diplomacy in iran in order to guarantee and provide urban and national interests through the growth and expansion of intercultural and economic exchanges. considering the cultural, historical and geographical position of mashhad as the second largest city in iran, this study focused on identifying and classifying the problems of urban diplomacy in this city with the method of documentary studies and conducting qualitative interviews with urban diplomacy experts. the study of the data indicated that there is no creative and progressive diplomacy in mashhad city to have a significant role in international interactions. accordingly, for clarification of problems, the data has been organized and categorized in 15 themes by using thematic analysis and finally these themes have been classified in 4 main problems; “lack of awareness of one’s own and other’s capacities and potentials”, “conservative centralist governance”, “the disorder of the political economy of the city” and “international restrictions”. these are the main problems that prevent city branding and creative and progressive urban diplomacy.