بررسی رابطۀ توانمندسازی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان حاشیه‌نشین محلۀ همت‌آباد اصفهان

در چندین دهۀ اخیر، توسعۀ شهرنشینی با خود معضلاتی را به همراه داشته که حاشیه‌نشینی یکی از این مسائل اجتماعی بوده‌است. مسئلۀ اصلی در بین حاشیه‌نشینان، پایین‌بودن سطح کیفیت زندگی آنان است؛ به‌همین‌دلیل نظریه‌پردازان حوزۀ شهری معتقدند با توانمندسازی ساکنان محلی در محلات حاشیه‌نشین شهری می‌‌توان کیفیت زندگی آنان را بالا برد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطۀ بین توانمندسازی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان محلۀ همت‌آباد اصفهان است که برای رسیدن به اهداف پژوهش از نظریۀ فیترمن استفاده شده‌است. پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کمّی از نوع راهبرد پیمایش (توصیفی-همبستگی) بوده‌است. جامعۀ آماری 15488 نفر از شهروندان محلۀ همت‌آباد بوده‌‌اند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه‌‌ای 371 نفری از آن‌‌ها مورد بررسی قرار گرفته‌‌اند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که اعتبار آن از طریق صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ-کیفیت زندگی (0/90)، احساس شایستگی (0/90)، احساس موثربودن (0/72)، معناداربودن (0/86)، حق تعیین سرنوشت (0/70) به‌دست ‌آمده‌است. همچنین برای تحلیل داده‌‌های پژوهش از نرم‌افزار‌‌ spss24 استفاده و برای تجزیه‌وتحلیل یافته‌‌ها از آماره‌‌های توصیفی و استنباطی استفاده شده‌است. یافته‌‌های پژوهش نشان داد که میزان کیفیت زندگی ساکنان محلۀ همت‌آباد از متوسط میانگین پایین‌‌تر بوده‌است. نتایج حاصل از فرضیات پژوهش بیان می‌‌کند که بین توانمندسازی و کیفیت زندگی (0/68) رابطۀ مثبت و معنی‌‌داری وجود دارد. همچنین بین تحصیلات، درآمد و کیفیت زندگی تفاوت معنی‌‌داری مشاهده شد. نتایج به‌دست‌آمده از مدل رگرسیونی پژوهش نشان داد که متغیر توانمندسازی با بتای β=64 توانسته‌است 38 درصد از واریانس متغیر کیفیت زندگی را تبیین کند.

investigating the relationship between empowerment and the improvement of the quality of life of marginalized citizens of hematabad district of isfahan

in recent decades, the development of urbanization has brought with it problems that marginalization has been one of these social issues. the main problem among marginalized people is their low quality of life; for this reason, urban theorists believe that empowering local residents in urban suburbs can improve their quality of life. the purpose of this study is to investigate the relationship between empowerment and improving the quality of life of citizens of hemmatabad neighborhood of isfahan, which has been used to achieve the objectives of the research fitterman theory. the present study is based on a quantitative approach of survey strategy (descriptivecorrelation). the statistical population was 15,488 citizens of hemmatabad neighborhood, 371 of which were examined using the cochran’s formula. the research instrument was a researchermade questionnaire whose validity was formal and its reliability was through cronbach’s alphaquality of life (0.90), sense of competence (0.90), sense of effectiveness (0.72), significance (0.86), the right to selfdetermination (0.70) has been achieved. spss24 software was also used to analyze the research data and descriptive and inferential statistics were used to analyze the findings. findings showed that the quality of life of residents of hemmatabad neighborhood was lower than the average. the results of the research hypotheses indicate that there is a positive and significant relationship between empowerment and quality of life (0.68). there was also a significant difference between education, income and quality of life. the results obtained from the research regression model showed that the empowerment variable with beta β = 64 was able to explain 38% of the variance of the quality of life variable.