ارائه‌ی الگویی جهت ارتقاء زیست‌پذیری در فضاهای عمومی زیر سطحی شهرها

افزایش جمعیت جوامع انسانی، منجر به افزایش شهرهای پرجمعیت، فشرده و پرتراکم شده است که توسعه در ارتفاع و زیرِ زمین را رایج ساخته است. با وجود مزیت های ناشی از زندگی فشرده انسان ها در کنار یکدیگر، ازدحام ناشی از تراکم، تهدیدی برای کیفیت های زیست انسان ها به وجود آورده است. مفهوم زیست پذیری، در پاسخ به این دغدغه، به کیفیت های عینی و ذهنی مورد انتظار انسان ها از محیط زیست می پردازد. توسعه های جدید زیرسطحی که عمدتاً متاثر از افزایش تراکم و ازدحام در شهرها هست، در اغلب موارد، کمتر به کیفیت های زیستی انسان ها در زیرِ سطح زمین پرداخته است و بیشتر به جنبه های عملکردی توجه شده است. کاهش نظارت اجتماعی، تامین امنیت، تامین تهویه، نور و کنترل رطوبت، خوانایی و جهت یابی از جمله مهم ترین چالش های این نوع از توسعه است. لزوم ایجاد و رواج استفاده از فضاهای عمومی پویا و اجتماع محور در طبقات زیرین، محرک پرداختن به این پژوهش بوده است. به منظور ارائه ی الگویی جهت ارتقاء زیست پذیری در فضاهای عمومی زیر سطحی شهرها، داده های کیفی جمع آوری شده، به روش اسنادی (تحلیل پایه) و داده بنیاد (تحلیل مکمل) به صورت همزمان مورد تحلیل قرار گرفت. روش جمع آوری اطلاعات، مطالعه اسنادی و مصاحبه نیمه ساختارمند می باشد. جهت تحلیل داده های کیفی و کدگذاری از نرم افزار nvivo استفاده شد. از ترکیب تحلیل پایه و مکمل، مولفه های کلیدی سازنده فضای زیر سطحی زیست پذیر یعنی مولفه های عملکرد دسترسی؛ ادراکی؛ هویت؛ زیست محیط و تاب آوری شناسایی و بررسی شد. همچنین جهت ارائه الگو از روش داده بنیاد استفاده شد. بر اساس سوالات مطرح شده در فرآیند مصاحبه، 389 ارجاع ارائه گردید. با بازبینی متعدد و ادغام کدها بر اساس تشابه در طی چندین مرحله تلخیص داده ها، 20 کد اولیه و 7 کد محوری استخراج گردید و پس از کشف روابط علی معلولی، الگوی فضای زیرسطحی زیست پذیر مبتنی بر الگوی دانه برفی ارائه گردید.

presenting a model to improve livability in underground public spaces of cities

population increase has led to the growth of crowded, dense and congested cities, which has, in turn, resulted in the development at altitude and underground. despite the benefits of crowded populations, such congestion has posed a threat to human quality of life. the concept of viability, in response to this concern, addresses the objective and subjective qualities that people expect from the environment. new subsurface developments, which are mainly due to the increase in density and congestion in cities, has paid less attention to human biodiversity below the ground but to the functional aspects. reduction of social oversight, security, ventilation, lighting and humidity control, readability, and orientation are among the most important challenges of this type of development. the need to create and popularize the use of dynamic and communityoriented public spaces in the subsurface has been the impetus for this research. in order to provide a model for improving livability in subterranean public spaces of cities, the collected qualitative data were analyzed simultaneously by a documentary method (basic analysis) and grounded theory approach (complementary analysis). the data were collected employing a documentary approach and semistructured interview. the nvivo software was used for qualitative data analysis and coding. from the combination of baseline and complementary analyses, such elements as performanceaccessibility, perceptual, identity, environment, and resilience components were identified and studied which are the key components that make up a livable subsurface. also, the grounded theory was used to present the model. based on the questions raised in the interview process, 389 referrals were made. following multiple revisions and integration of codes based on similarity during several stages of data summarization, 20 initial codes and 7 axial codes were extracted and after discovering the causal relationships, a livable subsurface space model based on the snowflake pattern was presented.