تبیین نظری ساختار شهر فشردۀ چندهسته‌ای به‌منظور ایجاد فرم شهری پایدار

ساختار فضایی شهرها پس از تغییرات تکنولوژیک و افزایش رشد جمعیت، تغییرات زیادی کرده و از ساختار تک‌هسته‌ای فشرده به ساختار گسترده و پراکنده تبدیل شده که چالش‌های زیادی را ایجاد کرده و زندگی و رفاه انسان را با مشکل مواجه کرده‌ است. تلاش برای دستیابی به ساختار و فرم شهری پایدار بعد از نیمۀ دوم قرن بیستم شدت بیشتری گرفت و راهکارهایی مانند رشد هوشمند، نوشهرگرایی، توسعۀ میان‌افزا و شهر فشرده ارائه شده است. در ادامۀ روند تغییر ساختار شهرها، ساختار شهر چندهسته‌ای در شهرهای بزرگ نمود پیدا کرده است. شکل‌گیری ساختار چندهسته‌ای در شهرهای بزرگ اجتناب‌ناپذیر است؛ بنابراین برای افزایش پایداری در فرم شهری و تحقق توسعۀ پایدار شهری، لازم است تا ساختار چندهسته‌ای با رویکردهای پیشین، مانند شهر فشرده ترکیب شود. هدف اصلی پژوهش، تبیین نظریِ رویکرد ساختار فشردۀ چندهسته‌ای در چارچوب نظریه‌های برنامه‌ریزی شهری است. در این پژوهش با استفاده از روش مرور مطالعات مرتبط با پراکنده‌رویی، شهر فشرده و ساختار چندهسته‌ای، چارچوب نظری برای ترکیب ساختارهای شهر فشرده و چندهسته‌ای ارائه شد. دستاورد پژوهش این است که شهر فشرده چندهسته‌ای با شاخص‌هایی مانند افزایش تراکم، تقویت حمل‌ونقل عمومی، افزایش کاربری ترکیبی، تسهیل خدمات‌رسانی، کاهش فاصله بین محل سکونت و محل کار، تشدیدسازی و میان افزایی به‌عنوان آخرین ساختار برای تحقق توسعۀ پایدار شهری پیشنهاد می‌شود. رویکرد شهر فشرده چندهسته‌ای از سه ساختار پراکنده‌‌رویی، شهر فشرده و ساختار چندهسته‌ای برای دستیابی به فرم شهر پایدار بهره می‌گیرد. شهرهایی که با پدیدۀ پراکنده‌رویی مواجه می‌شوند، می‌توانند با ایجاد و تقویت هسته‌ها فشردگی را افزایش دهند.