تبیین مدیریت نسل نخست شهرهای جدید ایران با رویکرد حکمروایی خوب شهری از‌منظر تقسیمات کشوری

شهر جدید پدیده‌ و مفهوم مجردی نیست و اولین موضوعی که پیش از هر چیز باید بدان پرداخته شود، این است که نمی‌توان یک شهر را بدون در‌نظر‌گرفتن سیستمی که شهر در مسیر جریانات آن قرار دارد، مورد مطالعه قرار داد. مجموعه شرایط حاکم شامل نظام ارتباطات، مسیر مبادلات ارزش افزوده، اندیشۀ سیاسی حاکم، ارزش‌های فرهنگی موجود، ایدئولوژی، شرایط و ویژگی‌های طبیعی، منطقه‌ای، جایگاه کشور در نظام جهانی و... همچون سیستمی عمل می‌کند که موفقیت، کارایی و کفایت شهر جدید در ایران را شکل می‌دهد. واقعیت شهر جدید در کشور ایران در چنین مجموعه‌ای رقم می‌خورد. هم‌اکنون از 17 شهر جدید نسل نخست ایران، 12 شهر در زمرۀ شهرهای رسمی کشور و دارای شهرداری هستند که از میان این 12 شهر جدید، فقط شهر جدید پردیس مرکز شهرستان شده‌است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین مدیریت نسل نخست شهرهای جدید ایران از منظر تقسیمات کشوری است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش بررسی، توصیفی و تحلیلی است. این پژوهش در دو بخش انجام شده‌است؛ در بخش نخست، پس از مرور مبانی و تعریف و تدقیق شاخص‌های مطالعاتی و با استفاده از نرم‌افزار eviews و استفاده از تکنیک‌های آمار فضایی، شاخص‌های پژوهش مورد آزمون و تحلیل کمّی قرار گرفتند که نتایج این بخش موید رابطۀ معنادار فاصله از مادرشهر،‌ درجه تمرکز و تفرق جمعیت و همچنین اثر برازشی جایگاه شهر (موقعیت سیاسی اداری) در سیستم شهری منطقه‌ای در ارتباط با جذب و دافعۀ جمعیت است. در بخش دوم پژوهش، ابتدا شاخص‌های حکمروایی خوب شهری به‌عنوان تئوری هدایتگر در منابع مختلف بررسی شد و شاخص‌های 9 گانۀ راکودی مبنای مطالعه قرار گرفت و سپس مطابق اظهارنظرها و پیشنهادهای 7 نفر از خبرگان براساس تکنیک دلفی، شاخص‌های پژوهش در 20 گویه تنظیم و به روش نمونه‌‌گیری هدفمند استفاده شد. با استفاده از ابزار پرسشنامه و نظرسنجی، اطلاعات گردآوری و برای اثبات نرمال‌بودن متغیرها و تحلیل داده‌ها نیز از آزمون برازش ks1 استفاده شد. بر مبنای نتایج با اهمیت‌ترین براساس طیف لیکرت در بین 20 گویه مبتنی‌بر 9 شاخص، گویه استفاده از پتانسیل‌های شهر و منطقه از شاخص اثربخشی و کارایی با میانگین وزنی 4.20 معیّن شد؛ بنابراین مشخص می‌شود این گویه اهمیت زیادی در تبیین مدیریت شهرهای جدید ایران از منظر تقسیمات کشوری و ارائۀ الگوی پیشنهادی دارد. رتبۀ این گویه با معیار اصلی ارزیابی مدل مدیریتی حکمروایی خوب شهری یعنی اثربخشی نیز منطبق است. در الگوی پیشنهادی به‌منظور استفاده از پتانسیل‌های شهر و منطقه، مدیران شهرهای جدید مستعد (12 شهر جدید) بهتر است بر اهمیت شهر خود در ابعاد مختلف جمعیتی و... بیفزایند تا همچون شهر جدید پردیس، اولویت نخست باز‌تقسیمات کشوری در محدودۀ سیاسی اداریشان شوند.

Explanation of the Iranian New Towns First Generation Management with approach Good Urban Governance from the Point of View of Country Subdivisions

The new Town is not an abstract concept, and the first thing to address is that we cannot study a city without considering the system in which the city is flowing. The set of governing conditions, including the communication system, the path of value added exchanges, the governing political thought, the existing cultural values, ideology, natural conditions, regional, country position in the world system, etc. act as a system that makes the success, efficiency and adequacy of the new city shapes Iran. The reality of the new town in Iran is such a complex. Currently, out of the first 5 new cities of Iran, 5 are among the official cities of the country and have a municipality, out of which 5 are the only new campus city center campus. The main purpose of this study is to explain the management of the first generation of new cities in Iran from the perspective of national divisions. The present study is applied in terms of purpose and descriptive and analytical in terms of method. This research is conducted in two parts. In the first section, after reviewing the basics and defining the study indices and using Eviews software and using spatial statistics techniques, the research indices were tested and quantified. Population dispersal as well as the effect of fitting the city’s position (political and administrative position) on the urbanregional system are associated with population recruitment and repulsion. In the second part of the research, the indicators of good urban governance as a guiding theory in different sources were firstly studied and the 9stack indices were studied. Then, according to the opinions and suggestions of 7 experts based on Delphi technique, the research indices were adjusted to 20 items using purposive sampling. Data were collected using questionnaire and survey, and ks1 test was used for proving the normality of the variables and data analysis. Based on the most significant results based on the Likert spectrum among the 2 indices based on the 5 indices, the utilization of the potentials of the city and region was determined from the effectiveness and efficiency index with a mean weight of 4.20. Therefore, it is clear that this statement is of great importance in explaining the management of Iran’s new towns from the perspective of national divisions and presenting a proposed model. This rating is consistent with the main criterion for evaluating the good governance model of a city that is effective. In the proposed model, in order to exploit the potential of the city and region, the new town managers (12 new towns) should better emphasize the importance of their city from different demographic dimensions and so that as a new campus city, the first priority is to divide the state into their own.