تحلیلی بر وضعیت پایداری محلات اسکان غیررسمی شهر اردبیل

توسعۀ ﺷﻬﺮی ﭘﺎﯾﺪار ﺑﺮ اﯾﻦ اﺻﻞ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻀﺎی ﯾﮏ ﺷﻬﺮ درون ﻣﺤﻠﻪ ﺷﮑﻞ می‌گیرد و بر پایۀ آن ﺗﺪاوم می‌یابد؛ ازاین‌رو، ﺗﻮسعۀ ﻣﺤﻠﻪ‌ای اﻗﺪاﻣﯽ ﮐﻠﯿﺪی درﺟﻬﺖ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ ﺗﻮسعۀ ﭘﺎﯾﺪار ﻗﻠﻤﺪاد می‌شود. ازجمله مهم‌ترین بازتاب شهرنشینی معاصر، پیدایش و گسترش محلات آسیب‌پذیر (اسکان غیررسمی) در مرکز یا پیرامون شهرهاست که شهر اردبیل نیز در زمرۀ این شهرها قرار می‌‌گیرد. در این شهر محلات اسکان غیررسمی را می‌‌توان بخش‌‌های فراموش‌شده و برنامه‌‌ریزی‌نشده‌‌ای در مقایسه با سایر محلات شهری دانست که به‌لحاظ پایداری بسیارشکننده هستند. بااینکه ناپایداری به‌عنوان مشکل دیرینه و امر بدیهی در محلات اسکان غیررسمی است؛ اما مدیریت و بهبود وضعیت این محلات در یک برهۀ زمانی و به‌صورت هم‌‌زمان ممکن نیست؛ بدین منظور شناخت میزان شدت و ضعف ناپایداری به‌واسطۀ مقایسۀ تطبیقی و با تکیه‌بر مدل‌‌های مختلف تصمیم‌گیری بین مجموع محلات مزبور می‌‌تواند به عملکرد و تصمیم‌‌گیری بهتر مدیران شهری متناسب با اولویت مداخله در سطح این محلات به‌منظور توانمندسازی در راستای توسعۀ پایدار شهری کمک شایانی کند؛ از‌این‌رو ﻫﺪف پژوهش ﺣﺎﺿﺮ، واکاوی و مقایسۀ تطبیقی وضعیت ناپایداری در محلات 15گانۀ اسکان غیررسمی شهر اردبیل با تاکیدبر معیارهای پایداری محله‌‌ای و اولویت‌بندی آن‌ها درجهت برنامه‌‌ریزی آتی انجام گرفته‌است. این پژوهش از‌لحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی تحلیلی است. داده‌های موردنیاز ازطریق روش‌های میدانی گردآوری‌ شده‌اند. جامعۀ آماری تحقیق منطبق‌بر محلات 15گانۀ سکونتگاه‌های غیررسمی شهر اردبیل است. به‌منظور سنجش پایداری محلات مورد مطالعه، شاخص‌های مربوط با استفاده از روش آنتروپی، وزن‌‌‌‌دهی و محلات هدف با بهره‌گیری از تکنیک‌های تصمیم‌گیری، رتبه‌بندی شدند و برای دست‌‌یابی به اولویت‌‌بندی نهایی از تکنیک ادغامی کپ‌لند استفاده شد و درنهایت برای بازنمایی بهتر با استفاده از نرم‌افزار arcgis نقشه‌ها ترسیم شدند. براساس سنجه‌های به‌کاررفته و نتایج به‌دست‌آمده از پیاده‌سازی تکنیک‌های مختلف تصمیم‌گیری به‌لحاظ معیارهای پایدار محله‌ای، محلۀ «سلمان‌آباد» در رتبۀ نخست و محلۀ «ایران‌آباد» با کسب کمترین امتیاز در رتبۀ آخر قرار گرفتند؛ بنابراین برنامه‌ریزی‌های توسعه‌محور متناسب با نقاط ضعف و قوّت و اولویت هر محله ضروری به‌نظر می‌رسد.

An Analysis of Sustainability Status of Informal Settlements in Ardebil

Sustainable urban development is based on the principle that a city within the neighborhood is formed and based on it, hence, neighborhood development is considered as a key step toward sustainable development. Among the most important reflections of contemporary urbanization is the emergence and spread of vulnerable neighborhoods (informal housing) in the center or around cities, including Ardabil. In this city, informal settlements can be considered as forgotten and unplanned areas compared to other urban neighborhoods that are sustainably frailing. Although instability is a longstanding problem and an obvious problem in informal housing, it is not possible to manage and improve the situation at the same time. thus, recognizing the degree of instability and weakness through comparative and reliance comparisons Different models of decision making between the total of these neighborhoods can help to improve the performance and decision making of urban managers in accordance with the priority of intervention in these areas in order to empower them in the direction of sustainable urban development. Therefore, the purpose of this study was to analyze and compare the comparative situation of instability in 15 informal settlements in Ardebil with emphasis on neighborhood sustainability criteria and prioritize them for future planning. This research is applied in terms of purpose and in terms of method is descriptiveanalytical one. Required data are collected through field methods. The statistical population of the research is in accordance with the 15 neighborhoods of informal settlements in Ardebil. To assess the stability of the studied neighborhoods, the relevant indices were used using the entropy of weighing method and the target areas by using decisionmaking techniques. Finally, for coplanqui integration technique, the final priority was used. And finally, Terrible Maps for better representations using ArcGIS software. Based on the measures taken and the results of implementing various decision making techniques in terms of sustainable metrics, Salman Abad’s neighborhood ranked first and IranAbad neighborhood with the lowest score. Therefore, developmental planning in appropriate with the strengths and priorities of each neighborhood seems necessary.