تحلیل فضایی ریسک رواناب‌‌های مساله‌‌ساز با تکیه‌بر معیارهای برنامه‌‌ریزی شهری (مورد شناسی: شهر کرمان)

رشد فیزیکی روزافزون شهرهای امروزی، باعث افزایش ضریب نفوذناپذیری، سرعت و حجم رواناب حاصل از بارندگی شده‌است؛ بنابراین احتمال بروز رواناب در هنگام بارش‌‌های شدید بالا رفته‌است. هنگام وقوع بارندگی، هرچه میزان آسیب‌‌پذیری یک محدوده بیشتر باشد، آن محدوده بیشتر در معرض خطر قرار می‌‌گیرد. با توجه به اینکه هدف اصلی طرح‌‌ها و اقدامات کنترل سیلاب، کاهش میزان آسیب‌‌پذیری است، پیش از هر اقدامی لازم است بخش‌‌های آسیب‌‌پذیر شهر مشخص شود. از نگاه سیستمی، لازم است کلیۀ عواملی که در ایجاد رواناب‌‌های مساله‌‌ساز شهری تاثیر دارد، شناسایی شود. هدف این پژوهش، دستیابی به شاخص‌‌های برنامه‌‌ریزی شهری موثر در ایجاد رواناب‌‌های سطحی شهر کرمان و همچنین، تهیۀ نقشۀ آسیب‌‌پذیری خطر مذکور است. روش به‌کار‌رفته در تحلیل معیارها، روش تحلیل سلسله‌مراتبی فازی است؛ ازاین‌رو در این پژوهش مناطق شهر کرمان با توجه به آمار بارندگی، اطلاعات فیزیولوژیکی موجود و سایر عوامل تاثیرگذار، مورد مطالعه قرار گرفت. برآورد ارتفاع و حجم رواناب با روش scsکه در مقیاس زیرحوضه مورد استفاده قرار می‌‌گیرد، محاسبه شد. ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ نتایج به‌دست‌آمده از ﺑﺮآورد ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ مازاد در زیرحوضه‌‌ها با‌عنوان شمارۀ منحنی، مورد تحلیل قرار گرفت. در نهایت نقشه‌‌های شمارۀ منحنی رواناب با استفاده از ابزار arccnrunofدر محیط arcgisتهیه شد. نتایج کلی حاکی از تاثیر عوامل جوّی، انسانی و زمینی بر این رخداد بود که عوامل زمینی بیشترین تاثیر را داشته است. همچنین، نقشۀ پراکنش فضایی ارتفاع رواناب‌‌های مساله‌‌ساز در سطح مناطق نشان داد که بخش‌‌های مرکزی شهر کرمان، بیشترین زمینۀ خطرپذیری رواناب را دارد.

Spatial Analysis of Risk of Problematic Runoff based on Urban Planning Criteria (Case Study: Kerman City)

Today the physical growth of cities, permeability coefficient, speed and volume of runoff from rainfall has increased; therefore, the potential for runoff during heavy rainfall, rises. In the event of rain, the vulnerability is more of a range, that range is placed at greater risk. From the perspective of the system, it is necessary to create all the factors that affect urban runoff problematic, to be detected. The purpose of this research was to develop indicators of urban planning involved in Kerman surface runoff, as well as the risk is vulnerability mapping. The method used in analyzing the criteria, fuzzy Analytic Hierarchy Process. In this study, significant areas of the city of Kerman, according to statistics, the existing physiological information and other factors, were studied. SCS estimated the height and volume of runoff using the socalled subscale is used, respectively. The results of estimating a surplus rainfall to rainfall in subbasins with a number of curves (CN) were analyzed. The runoff curve number of maps using ArcGIS was prepared ArcCNRunof environment. The overall results show the influence of climatic factors, human and land on the ground of an event that had the greatest impact. Also, map the spatial distribution of runoff problematic areas in the central city of Kerman, revealed that the highest risk areas are runoff.