شناسایی عرصه‌های مداخله در بافت‌های تاریخی براساس اصل توسعۀ میان‌افزا (مورد شناسی: بافت تاریخی شهر یزد)

بافت‌های تاریخی تجلی زندگی نسل‌های گذشته، هویت و سرمایۀ شهرها و کشورها می‌باشند. رشد و توسعۀ فزایندۀ شهرها سبب ایجاد مسائل اجتماعی، کارکردی، زیست‌محیطی و کالبدی در این بافت‌ها شده است. وجود این مسائل نیازمند تغییر رویکرد مدیریت توسعۀ شهر و استفاده از رویکردهایی مانند بازآفرینی و توسعۀ میان‌افزا به‌منظور تجدید حیات و دمیدن روحی تازه در بافت‌های تاریخی است. هدف این پژوهش، شناسایی عرصه‌های مداخله در بافت تاریخی شهر براساس رویکرد توسعۀ میان‌افزاست. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفیتحلیلی است. معیارهای استفاده‌شده در این تحقیق کاربری اراضی، کیفیت بنا، عمر بنا، اسکلت بنا،مالکیت، تعداد طبقات، دانه‌بندی قطعات به‌عنوان شاخصکالبدی، معیارهای سواد، اشتغال و تراکم جمعیت به‌عنوان شاخص اجتماعی و دسترسی به کاربری‌های فضای سبز، درمانی، تجاری و آموزشی به‌‌عنوان شاخص دسترسی می‌باشند. لایه‌های مناسب در محیطarcgis با استفاده از توابع عضویت فازی نرمال‌سازی شده‌اند. به‌منظور تعیین وزن معیارها، از روش فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی استفاده شد و با ضرب وزن‌ها در لایه‌ها، نقشۀ نهایی عرصه‌های مداخله در بافت تاریخی در 5 طبقه به‌دست ‌آمده است. نتایج نشان می‌‌دهد، اولویت اول 10 درصد، اولویتدوم 17 درصد، اولویت سوم 38 درصد، اولویت چهارم 25 درصد و اولویت پنجم 10 درصد از مساحت بافت تاریخی یزد را به خود اختصاص داده‌اند. باید تدابیری اتخاذ شود تااز عرصه‌های شناسایی‌شده با رعایت حریم بناهای ارزشمند به‌منظور بهبود شرایط کالبدی و اجتماعی بافت و افزایش حضور گردشگران بهره‌‌برداری شود.