تاثیر عوامل اقلیمی‌ بر گسترش گونه Taverniera Glabra در ایران با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره

به منظور بررسی تاثیر عوامل اقلیمی بر گسترش گونه taverniera glabra در مراتع ایران، متغیرهای اقلیمی که از نظر اقلیم رویشی اهمیت داشتند، انتخاب و با استفاده از روش تحلیل عاملی، عوامل موثر بر پراکنش این گونه مورد بررسی قرار گرفت، سپس نقشه پراکنش فضایی تمام این عوامل در کل سطح ایران ترسیم گردید. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که 9 عامل درجه حرارت، رطوبت نسبی، بارش زمستانه، بارش تابستانه، روزهای نیمه ابری، متوسط سرعت باد، تندر و روزهای برفی با مقدار ویژه بیش از یک به ترتیب 71/29، 32/22، 58/9، 52/7، 80/6، 22/6، 25/4، 69/3 و22/2 درصد و در مجموع 35/92 درصد از کل واریانس داده ها را توضیح می دهند. در نهایت عوامل اقلیمی درجه حرارت، رطوبت نسبی، متوسط سرعت باد و تندر از مهم ترین عوامل موثر بر پراکنش تیپ های گیاهی که در آنها گونه taverniera glabra غالب هستند مشخص شد. عوامل درجه حرارت، بارش تابستانه، متوسط سرعت باد و تندر از عوامل اقلیمی موثر بر پراکنش تیپ های گیاهی که در آنها گونه فوق به صورت همراه حضور دارند به دست آمد. در پایان مشخص شد این عوامل باعث پراکنش این گونه در مناطق جنوب شرق ایران شده است.

The Impact of Climatic Factors on Distribution of Taverniera glabra in Iran by Multivariate Statistical Analysis Methods

To study the effect of climatic factors on Taverniera glabra species distribution in Iran rangelands, climatic variables were selected and factors affecting species distribution were evaluated using factor analysis. Then a spatial distribution map was prepared for all these factors throughout Iran. Factor analysis showed that 9 factors included: temperature, relative humidity, winter precipitation and summer precipitation, partly cloudy days, average wind speed, thunder and snowy days with eigenvalues greater than 1, explained 29.71, 22.32, 9.58, 7.52, 6.80, 6.22, 4.25, 3.69, 2.22 percent of variance, respectively and 92.35% of total variance. Finally, the climatic factors of temperature, relative humidity, average wind speed and thunderstorm were identified as the most important factors affecting distribution of vegetation types which Taverniera glabra are dominant species. Furthermore temperature, summer precipitation, average wind speed and thunderstorm factors affecting on distribution of vegetation types in which Taverniera glabra are accompanied species. The results showed that these climatic factors caused distribution of Taverniera glabra in the South East of Iran.