اثر قرق کوتاه مدت بر تولید چمنزارهای کوهستانی در منطقه زاگرس مرکزی

تغییرات قابل توجهی در پوشش گیاهی و در نتیجه عملکرد اکوسیستم‌های چمنزار کوهستانی در پاسخ به چرای علفخواران گزارش شده است. با این حال، تاکنون تاثیر قرق علفخواران بر پوشش گیاهی چمنزار‌های مناطق مرتفع ایران مورد توجه قرار نگرفته است. به منظور بررسی اثر تیمار آزمایشی قرق کوتاه مدت بر تولید چمنزارهای کوهستانی، دو مکان چمنزار در منطقه حفاظت شده سبزکوه واقع در ارتفاعات استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شد. در شروع فصل رویش اول (فروردین ماه) در هر یک از مکان‌های چمنزار، سه قرق 16 مترمربعی(2×8 متر) و داخل هر قرق، سه پلات یک مترمربعی مستقر گردید. به‌طور مشابه، سه پلات یک مترمربعی خارج از هر قرق مستقر شد (در مجموع 18 پلات قرق و 18 پلات چرا شده). قبل از شروع فصل چرا و در مرحله رشد حداکثر(تیرماه) در سال دوم، زیتوده بالای سطح خاک تمامی پلات‌ها قطع و وزن خشک زیتوده تولیدی به تفکیک اندام‌های رویشی و زایشی گونه‌ها اندازه‌گیری گردید. در نتیجه قرق، به‌طور معنی‌داری تولید کل جامعه گیاهی افزایش و درصد تولید زایشی آن کاهش یافت. تولید گونه‌های غالب و بلند (مانند orbicularis carex) در نتیجه قرق افزایش یافت، در صورتی‌که قرق باعث کاهش تولید گونه‌های کوتاه و با فراوانی کمتر گردید. اما درصد تولید زایشی اکثر گونه‌ها (به غیر از گونه غالب) و گروه‌های گونه‌ای (به غیر از شبه گندمیان) در نتیجه قرق کاهش یافت. نتایج این مطالعه می‌تواند در مدیریت اکوسیستم‌های چمنزار در مناطق کوهستانی و مرتفع کشور مورد استفاده قرار گیرد.