خصوصیات بذر و جوانه‌زنی گونه زربین (Cupressus sempervirens L. Var. horizontalis) و تاثیر برخی عوامل بوم شناختی بر آنها (مطالعه موردی: ذخیره‌گاه جنگلی تنگ سولک بهمئی در استان کهگیلویه و بویراحمد)

یکی از گونه‌های سوزنی برگ بومی در ایران زربین می باشد که به‌صورت ذخیره‌گاه جنگلی در منطقه تنگ سولک استان کهگیلویه و بویراحمد تحت حفاظت است. به منظور ارزیابی عوامل موثر بر جوانه‌زنی بذر سرو زربین آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 2×2×4 انجام شد. به‌طوری که خشکیدگی در 4 سطح، شیب در 2 سطح و ارتفاع از سطح دریا در 2 سطح مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین تمامی عوامل مورد بررسی شیب رویشگاه بیشترین تاثیر را روی جوانه‌زنی بذر داشت. به‌طوری که با افزایش شیب، کلیه پارامترهای مورد بررسی اعم از وزن هزار دانه، رطوبت، سرعت و درصد جوانه‌زنی، میانگین زمان جوانه‌زنی و میانگین تعداد بذر در مخروط کاهش یافته بود. هم‌چنین قطر درخت تا حدی ارتباط مثبت با وزن بذر داشت. اما تاثیر خشکیدگی درخت مادری تنها بر میانگین مدت زمان جوانه‌زنی معنی‌دار بود، هرچند که بذر جمع‌آوری شده از درختان با خشکیدگی بالا دارای میانگین درصد و سرعت جوانه‌زنی کمتری بودند. نتایج هم‌بستگی نیز نشان داد که همه پارامترهای جوانه‌زنی و بذر با وزن هزار دانه رابطه معنی‌دار مثبت دارد. بنابراین به منظور حفظ و احیای این گونه در این منطقه پیشنهاد می‌شود که جمع‌آوری بذرها از درختان مادری با قطر بالاتر که در شیب‌های کم واقع شده‌اند و بذرشان نیز سنگین‌تر است، می‌تواند موثر باشد.