تنوع و ساختار ژنتیکی گوسفند وحشی در پارک ملی بمو در استان فارس با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره

روش‌های نمونه‌برداری غیرتهاجمی، از جمله استخراج دی‌ان‌ای از سرگین، انجام مطالعات ژنتیک را برای پژوهشگران ژنتیک حفاظت تسهیل نموده، اما کیفیت و کمّیت دی‌ان‌ای استخراج شده همواره موضوع اصلی این روش‌ها بوده است. در مطالعه حاضر تنوع و ساختار ژنتیکی گوسفند وحشی (ovis gmelini) در پارک ملی بمو با نمونه‌برداری به روش سواب سطح سرگین و با استفاده از هشت جفت آغازگر ریزماهواه ارزیابی شد. نتایج نشان داد که روش سواب سطح سرگین کارایی بالایی در تعیین ژنوتیپ افراد داشته و می‌توان این روش را به‌عنوان یک الگو برای سایر گونه‌های جانوری پیشنهاد نمود. مقادیر هتروزیگوسیتی مورد انتظار بین 0/502 تا 0/943، هتروزیگوسیتی مشاهده شده بین 0/950 تا 1/00 و میانگین غنای آللی 8/87 بدست آمد که نشان از تنوع ژنتیکی قابل توجه در جمعیت دارد. همچنین میانگین شاخص درون‌آمیزی بر اساس تمامی لوکوس‌ها 0/052 محاسبه شد. نشانه‌هایی از وقوع پدیده گردنه بطری در جمعیت در گذشته نزدیک مشاهده نشد. علی‌رغم تنوع ژنتیکی مناسب در جمعیت موجود، قطع ارتباطات ژنی بین این جمیعت با جمعیت‌های مجاور و تهدیدات جهانی همچون تغییرات اقلیمی، ضرورت اجرای برنامه‌های معرفی افراد جدید به جمعیت با هدف حفظ پتانسیل تکاملی گونه را دو چندان می‌نماید.   

genetic variation and population structure of wild sheep in bamou national park in fars province using microsatellite markers

non-invasive sampling methods, such as scat sampling, have facilitated genetic studies for conservation genetics researchers, however, the quality and quantity of extracted dna have always been the main issues with these methods. in the current study, the genetic variation and population structure of wild sheep (ovis gmelini) in bamou national park (fars, iran) were evaluated using the swabbing technique and eight microsatellites. the sampling method used showed high efficiency in genotyping individuals and can be considered  for use with other species. expected and observed heterozygosity ranged from 0.502 to 0.943 and 0.950 to 1.00, respectively, and the mean allele richness was 8.87, indicating considerable genetic variation in the population. in addition, inbreeding coefficient across all loci was 0.052. there was no evidence of a bottleneck in the population in the recent past. despite the high level of genetic variation, the lack of gene flow between populations, and global threats such as climate change, highlight the necessity of implementing reintroduction programs to maintain the evolutionary potential of the species.