اثرات لاشبرگ‌های ترکیبی بلوط ایرانی، داغداغان و بنه بر نرخ تجزیه و پویایی عناصر غذایی در جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: استان ایلام)

تجزیه لاشبرگ نقش کلیدی در چرخه عناصر غذایی بوم‌سازگان‌های جنگلی بازی می‌کند، با این حال هنوز درک جامعی در مورد اثرات لاشبرگ‌های ترکیبی بر نرخ تجزیه وجود ندارد. در مطالعه حاضر پویایی عناصر غذایی و نرخ تجزیه لاشبرگ‌های بلوط ایرانی (quercus brantii lindl.)، داغداغان (celtis australis l.) و بنه (pistacia atlantica desf) در حالت‌های خالص و ترکیبی بررسی شد. در این پژوهش تعداد 81 کیسه لاشبرگ تک‌جیبه و دوجیبه در منطقه مورد بررسی نصب و طی 180 روز با فواصل زمانی 30، 60 و 180 روز مورد انکوباسیون قرار گرفتند. براساس نتایج، در پایان دوره انکوباسیون، تجزیه لاشبرگ بلوط در ترکیب با لاشبرگ داغداغان، لاشبرگ داغداغان در ترکیب با لاشبرگ بنه و لاشبرگ بنه در ترکیب با لاشبرگ بلوط مثبت و از نوع هم‌افزایی بود. همچنین در پایان دوره بررسی، غلظت نیتروژن در لاشبرگ بلوط ترکیبی با داغداغان بیشتر از حالت خالص آن بود، اما غلظت فسفر در حالت‌های خالص و ترکیبی اختلاف معنی‌داری نشان نداد. غلظت پتاسیم فقط در لاشبرگ بنه ترکیبی با بلوط بیشتر از حالت خالص آن بود. به‌طور کلی، یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده اثرات غیرافزایشی مثبت لاشبرگ‌های ترکیبی بر نرخ تجزیه بود، ولی در خصوص پویایی عناصر غذایی، این اثرات فقط در مورد نیتروژن مثبت گزارش شد.

effects of mixed leaf litters of iranian oak, tree of heaven, and wild pistachio on decomposition and dynamics of nutrients in zagros forests (case study: ilam province)

leaf litter decomposition plays a key role in the nutrient cycle of forest ecosystems. however, there is not a comprehensive understanding of the non-additive decomposition effects in leaf litter mixing experiments. in this study, the dynamics of nutrients and the rate of decomposition of iranian oak (quercus brantii), tree of heaven (celtis caucasica), and wild pistachio (pistacia atlantica) were investigated in both pure and mixed stands. for this purpose, 81 single- and double-litter bags were placed in the study area and incubated for 180 days. according to the results, at the end of the incubation period, the decomposition of oak litters in combination with tree of heaven, tree of heaven in combination with wild pistachio, and wild pistachio in combination with oak showed positive results. based on the results, the nitrogen concentration in oak mixed with tree of heaven was higher than in its pure state. but the concentration of phosphorus in its pure and combined states did not show any significant differences. in general, the findings showed the positive non-additive effects of litter on its decomposition rate. regarding the dynamics of nutrients, these effects were considered positive only for nitrogen.