بررسی وضعیت ذخیره ماهی ساردین سند (sardinella sindensis day, 1878) با استفاده از مدل صید-حداکثر محصول پایدار در آب‌های جنوبی ایران (خلیج فارس و دریای عمان)

درمیان گونه‌های مختلف ماهیان سطح‌ زی‌ریز، گونه ساردین سند (sardinella sindensis day, 1878) یکی از مهم‌ترین گونه‌های اقتصادی مورد بهره‌برداری توسط صیادان است. در سال‌های اخیر، میزان صید این گونه افزایش یافته و با توجه به داده‌های محدود، امکان استفاده از مدل‌های مبنی بر داده‌های تکمیلی برای ارزیابی ذخایر آن وجود ندارد. در مطالعه حاضر، جهت تعیین وضعیت ذخیره ماهی ساردین سند در آب‌های جنوبی از مدل صیدحداکثر محصول پایدار(catch - maximum sustainable yield, cmsy) استفاده شد. داده‌های صید مربوط به 23 سال گذشته (1398 - 1376) جمع‌آوری و برای محاسبه نقاط مرجع شیلاتی وارد مدل شدند. مقدار محاسبه شده برای شاخص b/bmsy توسط مدل بیشتر از 1/0 و مقدار شاخص f/fmsy کمتر از 1/0 تخمین زده شد که بیانگر عدم صید بی‌ رویه از ذخیره این گونه در آب‌های جنوبی کشور می‌باشد. مقدار حداکثر محصول قابل برداشت (maximum sustainable yield, msy) 86 هزار تن تخمین زده شد که در چند سال اخیر میزان برداشت، بیشتر از این مقدار بوده که این امر باعث شده است تا ذخیره به تدریج به سمت حالت صید بی ‌رویه حرکت نماید. با توجه به نتایج حاصل، پیشنهاد می‌شود که کنترل و مدیریت بر فعالیت‌های صید و صیادی بصورت منطقه‌ای (به ویژه در آب‌های استان هرمزگان) و با در نظر گرفتن پتانسیل‌های شیلاتی، همراه با پایش وضعیت بهره‌برداری و با در نظر گرفتن عوامل محیطی تاثیرگذار بر ذخایر این ماهیان صورت پذیرد.

Investigation of Sardinella Sindensis (Day, 1878) Stock Status Using the Catch-Maximum Sustainable Yield Model in the Southern Waters of Iran (Persian Gulf and Oman Sea)

Among the various species of small pelagic fish, Sardinella sindensis (Day ,1878) has high economic and ecological importance and is one of the most important species exploited by fishermen. In recent years, the catch rate of this species has increased, and due to the limited data available on its stock in southern waters, it is not possible to use models based on the complementary data to assess its stock. In the present study, the catchmaximum sustainable yield (CMSY) model was used to determine the stock status of Sardinella sindensis in southern waters. Catch data related to the last 23 years (1997 2019) were collected and entered into the model to calculate fisheries reference points. The value for B/BMSY by the model was estimated to be more than 1.0 and the value of F/FMSY was less than 1.0, which indicates the healthy stock status of this species in the southern waters of Iran. The maximum sustainable yield (MSY) was estimated to be 86,000 tons. In recent years, the catch rate has been exceeded this amount and has caused the stock to move gradually towards the overfishing zone. Based on the results, it is suggested to control and manage the fishing activities regionally (specially in Hormozgan province) by taking into account the fishery potentials, monitoring the exploitation status with regard to the environmental factors affecting the stocks of this species.