>
Fa   |   Ar   |   En
   تحلیل لکه‌های داغ سنجه‌های سیمای سرزمین و شاخص رواناب سیمای سرزمین در استان اردبیل  
   
نویسنده رسول‌زاده علی ,حزباوی زینب ,عزیزی مبصر جوانشیر ,مصطفی ‌زاده رئوف ,علائی نازیلا
منبع بوم شناسي كاربردي - 1401 - دوره : 11 - شماره : 1 - صفحه:77 -96
چکیده    لکه‌های داغ به مکان‌هایی مربوط می‌شوند که در آن‌ها فرآیندی غیرعادی رخ داده است. شناسایی این لکه‌ها از لحاظ بوم‌ شناختی می‌تواند به کارشناسان و مدیران در تحلیل وضعیت سلامت و پایداری کمک شایانی نماید. لذا، پژوهش حاضر با هدف تحلیل خود همبستگی فضایی و شناسایی لکه‌های داغ مربوط به 11 سنجه سیمای سرزمین، شاخص رواناب سیمای سرزمین (runoff landscape index, rli) و عامل‌های مرتبط با آن در 28 حوضه استان اردبیل انجام شد. میانگین مقادیر مثبت شاخص z حاصل از شاخص موران (moran) بیان‌ گر وجود همبستگی مکانی در حوضه‌های مورد مطالعه است. هم‌ چنین، نتایج موران محلی نشان داد که سنجه‌های مورد بررسی دارای الگوی فضایی ساختاریافته در منطقه‌ مطالعاتی هستند و به ‌صورت تصادفی توزیع نشده‌اند. الگوی کاملاً تک قطبی برای عامل پوشش زمین (λc)، عامل خاک (λk) و rli یافت شد. مقادیر منفی شاخص موران محلی نیز برای عامل توپوگرافی (λs) الگوی پراکنده را اثبات کرد. توزیع مکانی لکه‌های داغ و سرد با استفاده از شاخص گتیس - ارد جی (getis - ord - gi) نشان داد که λc در حوضه‌های احمد کندی، اکبرداود، درو، مشیران، فیروزآباد، لای، نیر و هیر فاقد الگوی معنی ‌دار و در حوضه‌های ایریل، نمین و ننه‌کران دارای لکه‌های سرد در سطح اطمینان 90 درصد بوده است. سایر حوضه‌ها، لکه‌های داغ در سطح اطمینان 95 درصد را به خود اختصاص دادند. شاخص رواناب سیمای سرزمین در حوضه‌های احمدکندی، اکبرداود، درو، مشیران، فیروزآباد، لای، نیر و هیر فاقد الگوی معنی ‌دار بوده و لکه‌های داغ آن در سطح اطمینان 95 درصد در سایر حوضه‌ها شناسایی شد.
کلیدواژه الگوی مکانی، سنجه هیدرولوژیکی، سیمای سرزمین، شاخص موران، خودهمبستگی
آدرس دانشگاه محقق اردبیلی, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، پژوهشکده مدیریت آب, گروه علوم و مهندسی آب, ایران, دانشگاه محقق اردبیلی, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، پژوهشکده مدیریت آب, گروه منابع طبیعی, ایران, دانشگاه محقق اردبیلی, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، پژوهشکده مدیریت آب, گروه مهندسی آب, ایران, دانشگاه محقق اردبیلی, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، پژوهشکده مدیریت آب, گروه منابع طبیعی, ایران, دانشگاه ارومیه, دانشکده منابع طبیعی, ایران
پست الکترونیکی nazila.alaie96@gmail.com
 
   Hot Spots Analysis of Landscape Metrics and Runoff Landscape Index in Ardabil Province  
   
Authors Rasoulzadeh A. ,Hazbavi Z. ,Azizi Mobaser J. ,Mostafazadeh R. ,Alaei N.
Abstract    Hot spots are often associated with places where an abnormal process has occurred. Accordingly, their identification can help experts and managers to scrutinize the state of health and sustainability, from an ecological point of view. The present study was therefore conducted to analyze the spatial autocorrelation and identify hot spots of 11 landscape metrics, the new Runoff Landscape Index (RLI), and its related factors in 28 watersheds of Ardabil province. The average positive values of the z score obtained from Moran #39;s index indicate the presence of spatial correlation in the studied watersheds. In addition, the results of local Moran #39;s showed that the landscape metrics have a structured spatial pattern and are not randomly distributed. A completely unipolar pattern was obtained for land cover factor ( lambda;C), soil factor ( lambda;K), and RLI. Furthermore, the negative values of the local Moran #39;s index for the topographic factor ( lambda;S) proved the scattered pattern. Spatial distribution of hot and cold spots, using the GetisOrdGi index, showed no significant pattern in the lambda;C of Ahmadkandi, Akbardavod, Deru, Mashiran, Firozabad, Lai, Nir, and Hir watersheds. Cold spots were observed in the Eiril, Namin, and Nanehkaran watersheds at the 90% confidence level and the rest of watersheds had hot spots at a 95% confidence level. The RLIs of Ahmadkandi, Akbardavod, Deru, Mashiran, Firozabad, Lai, Nir, and Hir watersheds lack a significant pattern, and the rest of watersheds showed the hot spots at a 95% confidence level.
Keywords Autocorrelation ,Hydrological metric ,Landscape ,Spatial pattern
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved