ارزیابی روند تغییرات بوم‌شناختی تالاب شادگان با استفاده از تصاویر سنجنده مودیس (از سال 2003 تا 2017)

امروزه خطر نابودی و تخریب تالاب ها به یکی از مهم‌ترین بحران‌های محیط زیستی در جهان تبدیل شده است. از این رو پایش پیوسته و طولانی مدت روند تغییرات بوم شناختی تالاب‌ها می‌تواند نقش کلیدی در حفاظت و مدیریت اصولی آنها داشته باشد. در مطالعه حاضر روند تغییرات ماهانه برخی شاخص‌های بوم شناختی محیط آبی تالاب شادگان شامل wst، ndvi، mvwr، vwr، lswi، mndwi و غلظت کروفیل-a طی سال‌های 2003 تا 2017 با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای مودیس مورد ارزیابی قرار گرفت. به‌منظور تحلیل روند و بزرگی شیب روند به‌ترتیب از آزمون‌های من کندال و شیب سن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد حجم آب موجود در تالاب در طی دوره مطالعه دارای روند افزایشی معنادار بوده است، درحالی که پوشش گیاهی تالاب در این دوره روند کاهشی و معناداری داشته است (p<0/05). همچنین نتایج نشان داد که تاریخ احتمالی شروع تغییر روند برای چهار شاخص ndvi، mvwr، mndwi و lswi اکتبر 2012 است که تقریباً هم زمان با توسعه برخی صنایع پرورش ماهی در بالادست این تالاب است. علاوه بر این در بازه زمانی مطالعه، بین شاخص‌های پوشش گیاهی با شاخص‌های آبی، همبستگی قوی معکوس (به‌طور میانگین به مقدار حدود 0/86-) مشاهده شد. به‌طور خلاصه نتایج پژوهش حاضر شواهدی از یک توالی معکوس و شرایط بحرانی را در تالاب شادگان نشان داد. تلفیق تکنیک‌های سنجش از دور و برخی روش‌های آماری مورد استفاده در این مطالعه و در نهایت، تهیه سری زمانی کامل و پیوسته از شاخص‌های مدنظر، می‌تواند برای شناخت بهتر پویایی بوم سازگان تالاب شادگان، و ارزیابی، مدل سازی و پیش‌بینی تغییرات وضعیت بوم شناختی این تالاب مورد استفاده قرار گیرد.

Evaluating the Trend of Ecological Changes in Shadegan Wetland Using MODIS Imagery (2003-2017)

Nowadays, the risk of degradation of wetlands is one of the main environmental challenges in the world, so continuous and longterm monitoring of ecological changes in wetlands can play a key role in their protection and proper management. In the present study, the trend of monthly changes in some of the most important ecological indicators of the aquatic environment of Shadegan wetland including WST, NDVI, MVWR, VWR, LSWI, MNDWI and Chlorophylla concentration (during 20032017) was evaluated using MODIS satellite imagery. The MannKendall and Sen rsquo;s slope tests were used to analyze the trend and its magnitude, respectively. Results showed a significant increasing trend in the volume of water in Shadegan wetland, while the vegetation of the wetland had a significant decreasing trend during the study period (p <0.05). Also, the change in the monthly trend of NDVI, MVWR, MNDWI and LSWI time series was observed around October 2012, which approximately coincided with the development of aquacultural facilities in the northern part of this wetland. In addition, a strong inverse correlation (about 0.86) was observed between vegetation and water indices. Results further provided evidence of an inverse sequence and critical conditions in Shadegan wetland. Integrating remote sensing techniques and statistical methods in this study (to provide continuous time series of ecological indicators) can help to better understand the dynamics of wetland ecosystems (at different temporal and spatial scales). This approach is also applicable in evaluation, modeling and prediction of ecological changes in Shadegan wetland.