تحلیل استراتژیک رویکرد پرداخت بابت خدمات اکوسیستم (pes) به‌منظور کاهش بهره‌‌برداری از مرتع

یکی از راهکارهایی که باعث کاهش بهره برداری بی رویه از اکوسیستم های طبیعی می شود ارزش گذاری اقتصادی کارکردهای این اکوسیستم ها و پرداخت به ارائه دهندگان خدمات در ازای کاهش عوامل تخریب است. این رویکرد به عنوان پرداخت بابت کالاها و خدمات اکوسیستم شناخته می شود. در این تحقیق از تحلیل عوامل استراتژیک و تحلیل swot به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای این رویکرد در مراتع استان چهارمحال وبختیاری استفاده شد. با استفاده از پرسش نامه و روش دلفی با نظرسنجی از 75 نفر از خبرگان، نسبت به شناسایی عوامل اقدام شد. از طریق تصمیم گیری چندمعیاره آنتروپی، عوامل وزن دهی شده و اولویت هر عامل تعیین شد. نتایج نشان داد عامل کاهش شدت چرا با اجرای طرح پرداخت، مهم ترین نقطه قوت با امتیاز 0/149 و مهم ترین نقطه ضعف، عدم نظارت بر ظرفیت مرتع با امتیاز 0/165 می باشد. افزایش کارکردهای غیربازاری اکوسیستم مرتع، به عنوان مهم ترین فرصت با امتیاز 0/145 و عامل ترجیح کارکردهای بازاری بر غیربازاری توسط برنامه ریزان، به عنوان مهم ترین عامل تهدید با امتیاز 0/174 تعیین شد. طرح پرداخت درحالتی که مرتع داران به طور داوطلبانه اقدام به کاهش دام مجاز خود نمایند می تواند یک گزینه تکمیلی به منظور کاهش شدت چرا باشد.

Strategic Analysis of Payments Approach for Ecosystem Services in Order to Balance the Utilization Level in Rangeland Ecosystems

One of the ways to reduce the improper utilization on natural ecosystems is the economic valuation of ecosystem services and payment to the service providers in exchange, to reduce the causes of degradation. This approach is known as ldquo;Payment for Ecosystem Services (PES). In this research, the strategic factor analysis approach was employed to identify strengths, weaknesses, opportunities and threats (SWOT) in rangelands of Chaharmahal and Bakhtiari province. Using a questionnaire and Delphi method, through a survey of 75 experts, the factors were identified. Weighted factors and priority of each factor were determined through multicriteria entropy decision making method. Results showed that the most important strength is ldquo;reduction of grazing intensity by the implementation of PES rdquo; with a score of 0.149, the most important weakness is ldquo;the lack of monitoring and inspection of grazing capacity with a score of 0.165, the most important opportunity is ldquo;improving nonmarket services of rangeland ecosystem rdquo; with a score of 0.145 and the most important threat is ldquo;giving preference to the market functions over nonmarket functions by policymakers rdquo; with the score of 0.174. The payment scheme can be a complementary option to reduce grazing intensity if rangers voluntarily reduce their livestock.