پیش‌بینی فضایی تغییرات زیستگاه منطقه حفاظت‌شده هفتادقله در استان مرکزی ایران

در سال های اخیر منطقه حفاظت شده هفتادقله اراک با تغییرات زیادی مواجه شده است. در این پژوهش از تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 1375و 1395 استفاده شد. نقشه کاربری اراضی به چهار کلاس مرتع، اراضی کشاورزی، مناطق مسکونی و رخنمون سنگی طبقه بندی شدند. پیش بینی وضعیت کاربری اراضی و زیستگاه برای سال 1420 با استفاده از نقشه های کاربری اراضی و مدل های مبتنی بر شبکه های عصبی مصنوعی، تحلیل زنجیره مارکوف و رگرسیون لجستیک تعیین شدند. نتایج نشان می دهد که بیشترین تغییرات سیمای سرزمین منطقه بین سال های 1375 تا 1395 به ترتیب مربوط به شاخص های فرسایش، تجمع و ایجاد هستند، و بین سال های 1395 تا 1420 به ترتیب شاخص های ایجاد و تجزیه هستند. تغییرات ارزیابی زیستگاه گوسفند وحشی نشان می دهد که در سال 1395 معادل 4/5 درصد زیستگاه نسبت به سال 1375 کاهش دارد. با ادامه این روند در سال 1420 معادل 6/5 درصد زیستگاه نسبت به سال 1395 با کاهش مواجه است. ضریب شاخص سطح زیر منحنی مدل رگرسیون لجستیک در ارزیابی زیستگاه معادل 0/9558 است، که نشانگر عملکرد بسیار عالی مدل است. به طور کلی راهکار اصولی مهم، جلوگیری از تغییرات کاربری زیستگاه گوسفند وحشی به سایر کاربری ها است.

Predicting Spatial Habitat Changes of Haftad-Gholleh Protected Area in Markazi Province, Iran

HaftadGholleh Area has recently encountered many changes. In this study, by using landsat images of the years 1996 and 2016, landuse maps were classified into four classes including: agriculture, rangeland, residential areas, and rocks. Land Change Modeler (LCM) and Habitat and Biodiversity Modeler (HBM) modules in the Idrisi GIS software were used to analyze the land use changes and habitat evaluation for the prediction of the land uses status in 2016, based on the Artificial Neural Network (ANN), Markov Chain analysis and logistic regression. The results showed that most of the changes in the landscape of the region between 1996 and 2016 were related, respectively, to attrition, aggregation and creation indicators; between the years 2016 to 2041, they can be related, respectively, to the creation and dissection indicators. The habitat evaluation showed that 4.5% of the habitat was decreased in 2016, as compared to 1996. With the continuation of this trend, 6.5% of the habitat will fall in 2041, as compared to 2016. Receiver Operating Characteridtic (ROC) of the model also specified that the desirability model validity was equal to 0.9558, showing the excellent performance of logistic regression method. In general, this can be an important principle approach preventing from changes in the habitat of wild sheep to other land uses.