ارزیابی آسیب‌پذیری فیزیکی سکونتگاه‌های روستایی دربرابر مخاطرات طبیعی (زلزله) با استفاده از مدل تصمیم‌گیری کوپراس (مطالعه موردی روستاهای دهستان چالان‌چولان شهرستان درود)

رتبه‌‌بندی میزان آسیب‌پذیری سکونتگاه‌ها درمقابله با مخاطرات طبیعی امری حیاتی در مدیریت ریسک و کاهش آسیب‌‌پذیری آن‌ است. هدف این پژوهش، شناخت و طراحی فرایند تحلیل مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره کوپراس در رتبه‌‌بندی سکونتگاه‌های روستایی براساس میزان آسیب‌‌پذیری فیزیکی دربرابر مخاطرات (زلزله) است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. به این منظور، برای شناسایی شاخص‌‌های آسیب‌پذیری با تاکید ویژه بر مناطق روستایی از مطالعات مرتبط با حوزه تخصصیِ آسیب‌پذیری بهره گرفته شد. براساس این، سیزده شاخص شناسایی شد و برای جمع‌‌آوری اطلاعات میزان آسیب‌پذیری روستاهای مورد مطالعه در دهستان چالان‌چولا‌‌ن استان لرستان پس از زلزله سال 1385 مبنا قرار گرفت. اطلاعات گردآوری‌شده در فرایند انجام کار پس از نرمال‌سازی شاخص‌‌ها و وزن‌دهی به آن‌ها، در فرایند مدل کوپراس به‌کار گرفته و براساس آن، روستاهای مورد مطالعه رتبه‌‌بندی شدند. نتایج این تحقیق نشان می‌‌دهد با توجه به متنوع و گسسته بودن شاخص‌‌های آسیب‌پذیری فیزیکی، این مدل می‌‌تواند در رتبه‌بندی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌ها درمقابل زلزله قابلیت زیادی داشته باشد. نتایج مدل کوپراس نشان می‌‌دهد روستاهای باباپشمان، دوسر و گاراژ به‌ترتیب بیشترین آسیب‌پذیری و روستاهای حشمت‌آباد، بهزاد‌آباد و احمدآباد کمترین آسیب‌پذیری را در زلزله سال 1385 دشت سیلاخور استان لرستان داشته‌‌اند. بنابراین، نتایج برآمده از مدل کوپراس از آنجا که با واقعیت‌های تجربی و محلی منطبق است، می‌تواند برای رتبه‌بندی میزان آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی دربرابر زلزله ابزار مناسبی باشد.