برنامه‌ریزی راهبردیِ توسعه گردشگری مذهبی در مناطق روستایی مطالعه موردی روستاهای دارای مکان‌های مذهبی اورامان تخت، نجار و هجیج

بناهای مذهبی و مکان‌های مقدس دورنماهای بسیار مسلط از دین و مذهب هستند. در تاریخ، زیارت مذهبی مولّد واقعی اقتصاد و عاملی برای توسعه خدمات و رفع نیازهای مربوط به این مناطق توصیف شده است. به این دلیل، گاهی امروزه مکان‌های مذهبی و جاذبه‌های گردشگری از حامیان اصلی کل اقتصاد به‌شمار می‌روند. در حال حاضر، گردشگری مذهبی یکی از راه‌های تنوع‌بخشی و یا رهایی از مشکلات اقتصادی تلقی شده است. جاذبه‌های مذهبی، زیارتگاه‌ها و مکان‌های مقدس هر سال تعداد زیادی از گردشگران را به‌سوی خود جذب می‌کنند. این امر فواید اقتصادی، اجتماعی و کالبدی زیادی را در جامعه پذیرای گردشگران مذهبی دارد. به ‌همین منظور، برنامه‌ریزی با رویکرد راهبردی می‌تواند یکی از شیوه‌های بهره‌برداری از این فرصت‌ها برای مناطقی با ظرفیت‌های فرهنگی و مذهبی باشد. در این میان، روستاهای اورامان تخت، هجیج و نجار به‌دلیل موقعیت خاص خود دارای ظرفیت‌های بالا ازنظر جذب گردشگران مذهبی هستند؛ اما تاکنون به‌دلایل متعدد از این فرصت‌ها به‌طور بهینه و پایدار استفاده نشده است. باوجود این، تحقیقات میدانی نگارندگان در سطح سیصد نفر از ساکنان روستاهای مورد مطالعه با طرح سی گویه تبیین‌کننده پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی از طریق آزمون t تک نمونه‌ای نشان می‌دهد حضور گردشگران مذهبی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی را با بیشترین تاثیر بر ابعاد اجتماعی به‌همراه داشته است. همچنین، تحقیقات نشان می‌دهند براساس رویکرد راهبردی مبتنی‌بر مدل swot لازم است به‌منظور تقویت و توسعه گردشگری مذهبی در منطقه مورد مطالعه، راهبرد رقابتی به‌عنوان یک بسته راهبردی برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی گردشگری مذهبی مورد توجه قرار گیرد.