مدل‌سازی مکانی تقاضای سفر مبتنی بر روشی جدید برای پیش‌بینی و کاهش ترافیک (منطقه شش شهر تهران)

امروزه، مدل‌سازی تقاضای سفر و استفاده از روش‌های جدید بخش مهمی از دانش مهندسی حمل‌ونقل و برنامه‌ریزی ترافیک حمل‌ونقل درون‌شهری را به خود اختصاص داده است؛ به‌گونه‌ای ‌که در سال‌های اخیر، استفاده از روش‌های علمی نوین نتایج امیدوار‌کننده‌ای‌ داشته است. پرسش کلیدی مقاله این است: مدل مکانی تقاضای سفر چه ویژگی‌هایی داشته است‌؟ و برای به‌‌دست آوردن میزان تقاضای سفر واقعی و تاثیر آن در پیش‌بینی و کاهش جریان‌های ترافیکی از سازگاری‌های لازم برخوردار است؟ برای پاسخ به این پرسش، از روش علمی ترکیبی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)، سنجش از دور (rs) و روش تحلیلی رگرسیون خطی چند‌متغیره برای مدل‌سازی مکانی تقاضای سفر در منطقه شش شهر تهران استفاده شده است. نتایج نهایی تحقیق نشان می‌دهد متغیر (c3) یعنی جمعیت منطقه با ضریب 23/14 درصد بیشترین درجه هم‌بستگی را با متغیر وابسته در مدل داشته است. پس از آن متغیرهای کاربری تجاری (c16) با ضریب 9/11- درصد و تعداد کارمندان شاغل در منطقه با 10/3- درصد به‌ترتیب دومین و سومین پارامترهای مدل هستند که به‌ترتیب از طریق معادلات رگرسیون خطی چند‌متغیره به‌دست آمده‌اند. همچنین، متغیر تعداد واحدهای کسبی منطقه (c11) با ضریب (./0089) درصد کمترین تاثیر را در مدل‌سازی مکانی تقاضای سفر نشان داده است. همچنین، جهت ارزیابی و روایی نتایج نهایی، از معیارهایی جهت برازندگی نتایج مدل و مقایسهآن با نتایج مدل‌های تقاضای سفر حمل‌ونقل درون‌شهری استفاده شده است. نتایج نهایی معیارهای استفاده‌شده به‌ترتیب مقدار (r2=0.73415936)‌، ((mare=78.628‌، (rmse=1.43) درصد حاصل شده است. با توجه به نتایج تحقیق، مدل مکانی تقاضای سفر از توانایی‌های لازم جهت محاسبه میزان واقعی تقاضای سفر حمل‌ونقل درون‌شهری و تاثیر آن بر پیش‌بینی و کاهش جریان‌های ترافیکی در منطقه موردمطالعه برخوردار بوده است.