تحلیل سینوپتیکی دو نمونه از الگوی بارشهای زمستانه جنوب شرق ایران

با وجود اینکه وقوع بارش در زمستان (در جنوب شرق ایران) یک پدیده اتفاقی است ولی در شرایط سینوپتیکی خاصی، در این منطقه بارشهای نسبتا خوبی ریزش می کند. این بارشها هر چند اندک ولی از نظر اهالی منطقه بسیار ارزشمند است. مطالعه انجام شده روی هشت سامانه باران زا در طول سالهای 1380 تا 1382 ه.ش. نشان می دهد که در دو الگوی کلی، سامانه های باران زا روی جنوب شرق ایران بارش می کنند. در الگوی نوع a، دو مرکز واچرخندی، یعنی یکی روی شمال دریای سیاه و شرق اروپا و دیگری در شرق دریاچه آرام بسته شده است که زبانه های این دو مرکز با هم ادغام می شوند و زبانه جنوبی آن شرق مدیترانه تا شرق آفریقا را فرا می گیرد. در الگوی نوع b، واچرخندی روی دریاچه آرام و واچرخند دیگری روی اقیانوس اطلس وغرب مدیترانه بسته شده است که زبانه آن تمام مدیترانه و شمال آفریقا را تا مصر در بر می گیرد. لازم به ذکر است که در هر دو حالت با توجه به وضعیت جوی ترازهای بالاتر، شرایط فراهم می شود تا کم فشار سودان کاملا به سمت شرق رانده شده و از جنوب شرق وارد ایران شود.