تحلیل جایگاه دانش بومی در توسعه پایدار روستایی

دانش، سنگ بنای توسعه است؛ ولی متاسفانه دانش بومی تا این اواخر مفاهیم (واپسگرایی) و (ایستایی) را به ذهنها متبادر می کرد که آن هم ناشی از افکار، رویکردها و نظریه های کلاسیک توسعه از جمله نوسازی و رهیافتهای انتقال فناوری به کشاورزان کشورهای درحال توسعه بود. اما می توان گفت که با بروز مشکلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی ناشی از کاربرد فناوریهای نسنجیده و استفاده جانبدارانه از فرهنگ غربی در کشورهای در حال توسعه، رویکردهای درون زا، نظریه های روستایی پایدار و راهبردهای کشاورز- نخست، مطرح شد. تحت تاثیر این رویکردهای جدید، مردم روستایی، ظرفیتهای محلی، دانشها و مهارتهای آنها در اولویت واقع شد و مورد توجه متخصصان امور توسعه قرار گرفت. در این مقاله سعی شده است تا با توجه به ادبیات موضوع و روش شناختی - توصیفی - تحلیلی و با شیوه اسنادی به این دوسوال پاسخ داده شود:1- چه تفاوتهایی بین دانش بومی و رسمی وجود دارد؟2- نقش و جایگاه دانش بومی در توسعه روستایی پایدار چیست؟یافته ها نشان می دهد که گر چه بین دانش بومی و رسمی تفاوتهایی وجود دارد، اما نباید آنها را در مقابل هم قرار داد؛ زیرا آنها مکمل یکدیگرند و از تلفیق آنها می توان به موفقیتهایی رسید که برای هیچکدام به تنهایی امکانپذیر نیست. بر اساس پارادایمهای جدید توسعه روستایی به منظور حل مشکلات روستایی، ابتدا باید به راه حلهای بومی رجوع کرد، اگر کارساز بود. آنها را تقویت و بهبود بخشید؛ در غیر این صورت از راه حلهای بیرونی استفاده و آنها و آنها را آزمایش کرد.