شناسایی و تحلیل عوامل موثر در توسعه یکپارچه با تاکید بر پیوندهای روستایی- شهری (مطالعه موردی: شهرستان مینودشت)

نابرابری‌های ناحیه‌ای در بسیاری از کشورها چالشی اساسی در مسیر توسعه است؛ در این راستا برنامه‌ریزی ناحیه‌ای پاسخی به نارسایی‌ها و کاستی‌ها و کوششی در جهت از میان بردن نابرابری‌ها و تحقق توسعه یکپارچه ناحیه‌ای است. هدف تحقیق حاضر شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر توسعه یکپارچه ناحیه‌ای با تاکید بر پیوندهای روستایی شهری در شهرستان مینودشت بوده است؛ بنابراین ماهیت تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی تحلیلی است. در این راستا از سه تکنیک طوفان مغزی، دلفی و ماتریس اثرات متقاطع (به کمک نرم‌افزار میک مک) استفاده شد. با استفاده از تکنیک طوفان مغزی و دلفی 54 عامل شناسایی شد که 11 عامل در بخش کشاورزی، 4 عامل در بخش صنعت، 13 عامل در بخش خدمات، 4 عامل در بخش نیروی انسانی، 4 عامل در بخش زیربنایی، 3 عامل در بخش آموزشی، 5 عامل در بخش اجتماعی، 4 عامل در بخش منابع طبیعی و 6 عامل در بخش مدیریت و برنامه‌ریزی قرار گرفته اند. این عوامل با استفاده از نرم‌افزار میک مک تجزیه و تحلیل شدند. براساس نتایج به دست آمده سیستم مورد مطالعه از نوع ناپایدار بوده و بنابراین در آن با پنج دسته از عوامل تاثیرگذار، دو وجهی، تاثیرپذیر، مستقل و تنطیمی سروکار داریم. عوامل تاثیرگذار شامل دوازده عامل از جمله مدیریت یکپارچه ناحیه‌ای، برنامه محوری، زیرساخت‌ها، شبکه حمل و نقل ناحیه‌ای و... است. عوامل مستقل شامل پانزده عامل مانند کشت دانه‌های روغنی، جنگل‌ها و مراتع، شبکه‌های اجتماعی و سازمان‌های غیردولتی و... می‌گردد؛ عوامل دوجهی شامل شانزده عامل است که از آن جمله به کارآفرینان، گردشگری ورزشی، امنیت، تجارت الکترونیک، سرمایه‌های بخش خصوصی و... اشاره نمود. عوامل تاثیرپذیر نیز شامل یازده عامل می‌گردد که می‌توان در این زمینه از عواملی نظیر واحدهای خدماتی، تعاونی‌ها، باغداری، گردشگری فرهنگی، منابع آب و... نام برد. در سیستم مورد مطالعه عامل تنظیمی وجود ندارد.