تحلیل فضایی الگوی مسکن پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستاهای استان مازندران)

مسکن چیزی بیش از یک سرپناه صرفاً فیزیکی است و تمامی خدمات و تسهیلات عمومی لازم برای بهتر زندگی کردن انسان را شامل می‌شود و استفاده‌کننده آن باید حق تصرف به نسبت طولانی و مطمئنی را نسبت به آن دارا باشد. مسکن انسان صرف نظر از ابعاد فیزیکی و ضوابط طبیعی و اقلیمی، تحت تاثیر عوامل فرهنگیِ جامعه، باورها و الزامات فرامادی زندگی قرار دارد که سکونت انسان را معنا می‌بخشند. ویژگی‌های مسکن برحسب شرایط محلی و منطقه‌ای اگرچه متفاوت محسوب می‌شود، ولی مناسبات فضایی حاکم بر آن از قاعده‌مندی و اصول یکسانی تبعیت کرده که ثبات و پایداری مسکن را تبیین می‌کند. تحلیل فضایی الگوی مسکن پایدار مبین آن است که تداوم، کارآیی، سازگاری، پویایی، مطلوبیت بصری، استحکام و یکپارچگی شاکله‌های مبنایی در تحلیل پایداری به شمار می‌آیند. بدین ترتیب تحقیق حاضر با هدف تحلیل فضایی الگوی مسکن پایدار بر معنا بخشی مولفه‌های کلیدی مسکن پایدار متمرکز بوده و تشابهات و افتراقات فضایی آن را در سطح سکونت‌گاه‌های روستایی استان مازندران مورد تحلیل قرار داده است. جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق با استفاده از پرسش‌نامه و در سطح سه تیپ روستاهای ساحلی، کوهپایه‌ای و کوهستانی انجام شده است. حجم نمونه پژوهش با استفاده از فرمول کوکران 465 نفر تعیین شده است. نتایج تحقیق مبین آن است که میانگین میزان توجه به مولفه‌های پایداری مسکن در روستاهای تیپ ساحلی با میانگین 1.71 در وضعیت مطلوب‌تری نسبت به روستاهای کوهستانی با میانگین 1.55 و کوهپایه‌ای با میانگین 1.53 قرار دارد. میانگین کل پایداری مسکن در روستاها 1.54 که نشان‌دهنده پایداری کم مسکن روستایی در استان مازندران است.