بررسی تطبیقی خواص خاکشی از منظر دانشمندان طب سنتی با پژوهشهای پزشکی معاصر

مقدمه: باتوجه به مصرف زیاد خاکشی در ایران، هدف از این تحقیق، بررسی تطبیقی خواص خاکشی از منظر دانشمندان طبّ سنّتی با پژوهش های پزشکی معاصر است.مواد و روش ها: این پژوهش به روش پیمایشی و به صورت کتابخانه ای انجام شد. برای بررسی خواص خاکشی از دیدگاه طبّ سنّتی ایران، از تک نگار مربوط به خاکشی در قسمت مفردات کتاب های مرجع طبّ سنّتی ایران همچون قانون ابن سینا، الحاوی رازی، مخزن الادویه عقیلی خراسانی، الصیدنه فی الطّب، تحفه المومنین، اختیارات بدیعی، الابنیه عن حقایق الادویه، خلاصه الحکمه و قرابادین کبیر استفاده شد. همچنین برای دسترسی به یافته های نو در مورد اجزای شیمیایی، خواص و عوارض خاکشی در طبّ رایج، کلیدواژۀ descurainia sphia در پایگاه های داده ای اینترنتی مانند google scholar، pubmed و sciencedirect جست وجو شد و از برخی یافته های موجود در این پایگاه ها، به عنوان نمونه هایی از شواهد علمی جدید در این زمینه، استفاده شد. یافته ها: برخی از خواص درمانی گیاه خاکشی که در این مطالعۀ تطبیقی موردِتوجه قرار گرفت و در منابع جدید نیز تایید شد عبارت است از: نرم کننده، تقویت کنندۀ قلب، ضدِانگل، مُلیّن، ضدعفونی کننده، مفید برای ناراحتی های روده مثل اسهال یا یبوست و هموروئید، مقوّی معده و هاضمه، ضدِالتهاب، ضدِتب، ضدِدرد و تسهیل کنندۀ زایمان.نتیجه گیری: در پژوهش های پزشکی گذشته و دورۀ معاصر، بسیاری از کاربردهای درمانی خاکشی مثل نرم کنندگی تایید شده است؛ لذا آموزش و اطلاع رسانی در خصوص موارد مصرف تاییدشدۀ خاکشی برای جامعۀ پزشکی و عموم مردم ضروری است.