بررسی میزان آگاهی از اصول حجامت و علل انجام آن در ایام حزیران در مراجعه‌کنندگان به مراکز حجامت در شهرهای مشهد و بیرجند در سال 1398

هدف حجامت یکی از روش‌های پیشگیری و درمانی طب ایرانی است که به دو روش خشک و تر انجام می‌شود. نکته مهم آن است که حجامت می‌‌بایست در زمان و محل مناسب و برای افراد واجد شرایط انجام شود تا بیشترین اثرات مفید خود را داشته باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی علل انجام حجامت در ایام حزیران و میزان آگاهی افراد نسبت به شرایط و اصول انتخاب حجامت انجام شد. روش ها این مطالعه مقطعی‌توصیفی در سال 1398 و در شهرهای مشهد و بیرجند در بازه زمانی هفته آخر خرداد و هفته اول تیرماه انجام شد. حجم نمونه مورد‌نیاز مطالعه درمجموع 400 نفر تعیین شد. نمونه‌ها به روش آسان انتخاب شدند. تحلیل اطلاعات با نرم‌افزار spss نسخه 16 انجام شد. یافته ها از 392 پرسش‌نامه، 62/8 درصد (246 نفر) شرکت‌کنندگان مرد، 75/1 درصد (292 نفر) متاهل و 40/3 درصد (154 نفر) دارای تحصیلات دانشگاهی و 77/7 درصد (289 نفر) دارای وضعیت اجتماعی‌اقتصادی متوسط بودند. 2/82 درصد (53 نفر) خانم‌ها، خانه‌دار و 6/6 درصد (26 نفر) مراجعین دارای بیماری زمینه‌ای بودند. 8/40 درصد (119 نفر) مراجعین دارای سابقه حجامت 2 بار یا بیشتر در سال بودند و 7/42 درصد (132 نفر) مراجعین رضایت متوسطی از انجام آن داشتند. در این مطالعه بیشترین علت انجام حجامت، حفظ سلامتی مراجعین (73/9 درصد 272 نفر) و در مرحله بعد، با هدف درمان بیماری بود. درمورد میزان آگاهی افراد نسبت به اصول حجامت مشخص شد بیش از نیمی از مراجعه‌کنندگان درخصوص بهترین فصل سال برای انجام حجامت (بهار)81/5 درصد (255 نفر) ، سیر بودن در زمان انجام حجامت 4/74 درصد (210 نفر) و زمان مناسب استحمام بعد از حجامت (بعد از 24 ساعت) 7/79 درصد (240 نفر)، نوع تغذیه بعد از حجامت (شربت عسل) 64/7 درصد (189 نفر) و عوارض ناشی از حجامت (بدون هیچ عارضه) 3/69% (185 نفر) اطلاعات صحیحی دارند ولی در سایر موارد مثل بهترین ساعات انجام حجامت در روز (ساعات اولیه صبح) 46/9 درصد (130 نفر)، بهترین روز هفته (پنجشنبه) 3/21 درصد (62 نفر) و بهترین روزهای ماه جهت انجام حجامت (میانه ماه) 35/6 درصد (86 نفر) میزان آگاهی‌شان مطلوب نبود. نتیجه گیری با توجه به استقبال زیاد افراد جامعه از حجامت حزیران و با عنایت به سطح آگاهی کم مراجعه‌کنندگان از برخی اصول و شرایط صحیح حجامت، مانند زمان حجامت، آگاهی بخشی کافی به افراد جامعه ازطریق رسانه‌ها و بهره‌گیری از متخصصین طب سنتی جهت نظارت بر انجام حجامت صحیح و رعایت اصول آن در این مراکز ضروری است.

The Knowledge and Reasons for Wet Vupping in Haziran Among People Referred to Cupping Clinics in Mashhad and Birjand Cities, Iran

Objective Cupping is one of the preventive and treatment methods in traditional Iranian medicine, which has two types, dry and wet cupping. The important point is that cupping should be done at the appropriate time and place and by the qualified people to have the most beneficial effects. This study aims to investigate the reasons for wet cupping therapy in Haziran, and the people rsquo;s knowledge of the cupping principles.Methods This descriptive crosssectional study was conducted in 2019 in Mashhad and Birjand cities during the last days of June. Finally, 400 eligible samples participated in this study who were selected using a convenience sampling method. The collected data were analyzed in SPSS v. 16 software.Results Of 400 participants, 392 completed the questionnaires; 62.8% (n=246) were male, 75.1% (n=292) were married. 40.3% (n=154) had a university education, and 77.7% (n=289) had moderate socioeconomic status. 82.2% (n=53) of the women were housewives; 6.6% (n=26) of participants had an underlying disease, 40.8% (n=119) had a history of cupping two times or more in a year, and 42.7% (n=132) had moderate satisfaction with cupping therapy. The most common reason for cupping was the ldquo;maintenance of health rdquo; (73.9%, n= 272) followed by ldquo;disease treatment rdquo;. Regarding the people rsquo;s knowledge of the principles of cupping, it was found that more than half of participants had correct information about the best season (spring) for cupping (81.5%, n=255), satiety during cupping (74.4%, n=210), the best time for having bath after cupping (after 24 hours) (79.7%, n=240), what to eat after cupping (Honey syrup) (64.7%, n=189) and complications of cupping (69.3%, n=185), but their knowledge was not desirable in other areas such as the best hours of day for cupping (46.9%, n=130), the best day of the week for cupping (21.3%, n=62), and the best days of month for cupping (35.6%, n=86).Conclusion Due to the high popularity of wet cupping in Haziran in Iran, and considering the people rsquo;s low knowledge of the proper principles and conditions of cupping (such as the time of cupping), it is necessary to inform the community through the media and use specialists in traditional medicine to monitor proper cupping and observance of its principles in the cupping clinics.