مطالعه مقایسه‌ای مصرف اوره در تقسیط با پوشش گوگردی و بازدارنده نیتریفیکاسیون‌ بر بهره‌وری نیتروژن و عملکرد برنج در دو خاک شالیزاری متفاوت

اگرچه نیتروژن از عوامل موثر در تولید برنج است، ولی بهره‌وری آن در اراضی غرقاب نسبت به اراضی غیرغرقاب کمتر می‌باشد. به منظور بررسی آثار تقسیط اوره، مصرف اوره با پوشش گوگردی و بازدارنده نیتریفیکاسیون‌ بر عملکرد برنج و مقدار جذب و بهره‌وری نیتروژن در دو مزرعه تحقیقاتی (ایستگاه های کیسوم و خاک و ‌آب) موسسه تحقیقات برنج کشور که دارای خاک‌های متفاوت بودند، آزمایشی با شش تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و کاشت برنج رقم خزر اجرا شد. در این مطالعه، آثار کود اوره پوشش‌دار و مصرف بازدارنده نیتریفیکاسیون (2 و 5دی متیل پارا بنزو کوئینون) همراه با اوره و تقسیط کود اوره طی دو و سه مرحله مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد ‌که در مزرعه کیسوم با خاک دارای بافت سبک، ‌عملکرد ‌کاه، جذب ‌نیتروژن دانه، جذب نیتروژن کاه و جذب کل به طور معنی‌داری تحت تاثیر تقسیط اوره قرار گرفتند. در این مزرعه، حداکثر جذب ‌نیتروژن دانه‌،‌ کاه و ‌جذب کل‌ ‌با مصرف90 کیلوگرم نیتروژن خالص ‌در ‌هکتار از منبع اوره طی سه تقسیط مساوی، یک سوم در هر یک از مراحل نشاکاری، پنجه‌زنی و تشکیل‌خوشه در ‌غلاف (تیمار ‌t5) به دست آمد، در حالی که حداکثر عملکرد دانه با مصرف 90 کیلوگرم نیتروژن خالص ‌در‌ هکتار ‌از منبع کود اوره پوشش دار در مرحله نشاکاری (تیمار t2) مشاهده شد. در مزرعه خاک ‌‌و آب، اثر تیمارها بر عملکرد دانه، عملکرد‌ کاه و جذب نیتروژن دانه و کاه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد، به طوری که‌ بیشترین ‌مقدار عملکرد دانه و کاه و جذب نیتروژن دانه و کاه در تیمار ‌t5 مشاهده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که برای رقم پرمحصول خزر با طول دوره رشد طولانی در خاک های با بافت متوسط تا سنگین، تقسیط اوره طی سه مرحله و در خاک های با بافت سبک تا متوسط، مصرف اوره با پوشش‌گوگردی‌ همراه با روش ‌تقسیط، مناسب‌ترین روش مصرف است.