تاثیر سولفات روی بر ویژگی های کمی و کیفی دانه گندم تحت شرایط تنش خشکی

تنش خشکی و کمبود عنصر روی از عوامل مهم تاثیرگذار بر کاهش کمیت و کیفیت گندم تولیدی می‌باشد. در پژوهش حاضر، اثر روش های زی‌فزونی سولفات‌روی (بذر خشک، پیش‌تیمار، کاربرد خاکی و افشانه کردن) تحت شرایط تنش خشکی (آبیاری کامل، تنش در مرحله ظهور برگ پرچم، تنش در مرحله ظهور ریشک) بر صفات مرتبط با عملکرد و اجزای عملکرد دانه و نیز صفات مرتبط با ارزش غذایی دانه گندم، رقم هما، با استفاده از طرح کرت های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که بروز همزمان تنش خشکی و کمبود عنصر روی در مراحل ظهور برگ‌پرچم و ظهور ریشک باعث کاهش کیفیت و کمیت گندم شد، به طوری که علاوه بر کاهش عملکرد و اجزای عملکرد دانه، موجب کاهش توانایی جذب روی از خاک، کاهش غلظت روی دانه، کاهش قابلیت جذب روی از دانه و کاهش سنتز پروتئین شد. نتایج این پژوهش نشان داد که افشانه کردن این عنصر سبب افزایش بیش از 19/77 درصدی غلظت عنصر روی در دانه (از 2/7 به 5/40 گرم بر کیلوگرم)، پیش‌تیمار سولفات‌روی باعث افزایش 69/17 درصدی پروتئین ذخیره شده در دانه (از 1/13 به 6/14 درصد) و کاربرد خاکی سولفات‌روی موجب افزایش حداقل 97/11 درصدی در عملکرد دانه (از 1524 به 1737 کیلوگرم در هکتار)، کاهش 18/6 درصدی اسید فیتیک و کاهش چشمگیر 9/78 درصدی نسبت مولی اسید فیتیک طی تنش خشکی در مرحله ظهور برگ‌پرچم شد.